Đôi khi chúng ta đã bị thuyết phục rằng điều gì đó sẽ xảy ra đến mức
chúng ta thực tế đã khiến nó xảy ra. Các nhà tâm lý học gọi đó là lời
tiên tri tự ứng nghiệm (self-fulfilling prophecy – SFP). “Dù là có chủ
ý hay không,” một chuyên gia giải thích, “chúng ta chỉ cho mọi người
thấy điều mong đợi của ta thế nào. Chúng ta thể hiện hàng nghìn ám
hiệu – một trong số đó chỉ phảng phất như cánh chim bay qua đầu và
mọi người ngay lập tức đón nhận lấy chúng.” Rồi họ phản hồi như
chúng ta “trông đợi” họ sẽ làm và chúng ta thấy mình đã đúng ngay từ
đầu.
Điều khiến một lời tiên tri tự ứng nghiệm trở nên khó đối phó là chúng
ta gần như luôn ý thức rằng chúng ta biết rõ nó. Nhưng nếu tìm kiếm
mẫu hình cho cuộc đời mình, chúng ta sẽ luôn tìm thấy dấu hiệu chung
cho thấy đúng là ta đang tạo ra thiên đường hay địa ngục của chính
mình. Và một khi nhận thức được điều đó, rốt cuộc chúng ta có thể bắt
đầu làm điều gì đó cho nó.
Đừng đánh giá thấp sức mạnh của lời tiên tri tự ứng nghiệm. Các nghiên
cứu đã cho thấy rằng các SFP có thể là một lực tác động mạnh mẽ – cả tích
cực và tiêu cực – tới cuộc sống của chúng ta.
Trong một thử nghiệm nổi tiếng năm 1968, một giáo viên được nói rằng
năm học sinh của bà đặc biệt thông minh. Thực tế, điểm các bài kiểm tra
của họ chỉ trung bình, nhưng vì họ được coi là thông minh nên họ bắt đầu
thể hiện tốt hơn và họ tiếp tục vượt trội trong suốt cuộc đời mình.
