thường bị thanh niên chen lấn. Còn những người trẻ tuổi không thích đến
đó vì họ không bao giờ được ăn uống no nê. Những trận đấm đá tranh nhau
miếng ăn xảy ra liên miên và trong những cuộc ẩu đả đồ ăn thức uống vung
vãi tứ lung.
Mao hỏi dò mọi người về lò luyện kim gia đình. Ông chỉ nghe thấy
những lời than phiền. ở khu vực này chẳng có quặng, mỏ gì. Người ta phải
khai thác những loại than kém phẩm chất tại chỗ để đốt lò. Đã vậy vì không
có quặng sắt nên chỉ còn cách duy nhất để hoàn thành chỉ thị là sung công
tài sản của nông dàn. Cho nên thành phẩm ra lò chỉ là những cục sắt vô
dụng. Khi Mao ngừng hỏi, căn phòng chìm trong yên lặng. Một bầu không
khí ảm đạm trùm lên tất cả chúng tôi. Kế hoạch đại nhảy vọt Thiếu Sơn đã
không thành công. Mao nói:
- Nếu ở căng-tin các đồng chí không được ăn no, thì tốt hơn là hãy đóng
cửa căng-tin. Nếu không thì chỉ lãng phí lương thực. Còn đập nước, theo
tôi, mỗi làng cũng chẳng cần có hồ dự trữ nước riêng của mình làm gì. Nếu
xây những hồ chứa nước không đúng quy cách thì có ngày gặp họa. Và nếu
các đồng chí không luyện được thép có chất lượng cao thì tốt hơn các đồng
chí đừng nên làm nữa.
Những lời nói của Mao đã hợp pháp hóa việc Thiếu Sơn là làng đầu tiên
ở Trung Quốc giải tán các nhà ăn công cộng, đình chỉ việc xây dựng các hồ
chứa nước và dỡ bỏ dần những lò luyện kim. Những lời nói của Mao tuy
chưa được công bố, nhưng được mau chóng truyền miệng lan đi khắp nơi
Chẳng bao lâu, ở nhiều nơi những công trình trên đã bị đình chỉ.
Chuyến viếng thăm làng Thiếu Sơn đã đưa Mao trở lại với thực tế. Đến
khi chúng tôi trở lại Vũ Hán, niềm cao hứng của Mao đã tiêu tan. Nhưng
ông luôn luôn khẳng định rằng những chương trình chính trị như trên về cơ
bản vẫn đúng, có điều người ta phải thực hiện chúng một cách từ từ hơn.
Ngay đến lúc này ông cũng không muốn làm nguội đi lòng nhiệt tình của
quần chúng. Vấn đề là ở cán bộ. Làm sao người ta có thể đưa những người
cán bộ trở lại với thực tế mà không làm tổn hại đến tinh thần của họ, hoặc
không tạo ra một bàu không khí nặng nề trong dân chúng? Đó là vấn đề