nước nóng 9 lần, phơi khô tán nhỏ, lấy nước gừng, nắm thành bánh nướng
kỹ, rồi cắt thành bánh phơi khô, hay nắm thành bánh, lấy giấy bản bọc kín
rồi đem nướng, để trong đống rơm hay rạ, ủ 7 ngày có lông, lấy ra treo ở chỗ
có khói, có gió để dành, càng lâu càng tốt. Hay lấy nước bồ-kết và nước
gừng cùng nấu chín thái miếng mỏng.
(Ông Uông-cơ) : tì vị, thấp nhiệt, nước rãi hóa thành đờm, nếu không
có bán-hạ lấy gì mà trị, nếu lấy bối-mẫu thay thì không khác gì cúi đầu đợi
chết vậy.
(Lý-thời-chân) : tì không có thấp lưu không sinh đờm, cho nên tì là
nguồn gốc sinh đờm, phế là đồ để chữa đờm, lấy bán-hạ trị đờm vì thể trơn
(hoạt) cay và ôn vậy, nước rãi hoạt (trơn) thì hay ướt, cay, ôn thì hay tán, mà
cũng hay (nhuận) ướt, cho nên thành thấp mà thông đại-tiện, lợi khiếu mà
tiết tiểu-tiện, cho nên nói là cay chạy khí mà hay hóa tân-dịch, lấy chất cay
để làm nhuận (ướt) là phải vậy.
(Đan-khê) : bán-hạ làm nhuận đại-tiện mà tiểu-tiện lợi, vì bán-hạ hành
khí nước để làm ướt (nhuận) khỏi thận táo. Bài thuốc ngày xưa (bán-lưu-
hoàn), trị người già hư bế, đều lấy ý là trơn và ướt vậy (hoạt-nhuận) người ta
bảo bán-hạ là táo, không biết lợi thủy mà trị thấp, có thể làm cho tì thổ táo,
không phải tinh táo vậy. Nhưng nếu không phải thấp tà mà dùng, ấy là đã
hai lần làm mất tân-dịch thực là không nên, nhược bằng đáng phải dùng mới
dùng, thì cũng giống như là không quan phạm vậy. Người xưa bảo bán-hạ có
3 điểm cấm : 1. bệnh huyết, 2. mồ hôi, 3. khát. Nhưng với công-dụng chỉ
thổ, đã vì túc-dương-minh (vị) trừ đờm, vì túc thiếu-âm (tì) giúp sài-hồ chủ
bệnh ố-hàn (ghét lạnh) lại vì túc thiếu-dương (đởm) giúp hoàng-cầm để trừ
nóng, lại vì túc-dương-minh (vị) trị nóng lạnh qua lại, bệnh ở nửa trong nửa
ngoài. Sạ-can, sài-hồ làm xứ, ghét tạo-giác sợ hồng-hoàng, gừng sống, trần-
bì, quy-giáp, phản : ô-đầu. Kỵ : hải-tảo, thịt dê, kẹo-mậm.
(Nhập-môn thấp-loại) : hạ-chí tiết hậu thứ 3 mới mọc lá, đó là sự linh
diệu thiên-nhiên, tính táo, khéo trừ đờm thấp ở kinh tì, cho tì, vị tự khác ăn
uống được, phong đờm, hàn đờm, cùng phải dùng, vì cay ôn vậy, dùng bán-
