nhất của toàn cầu hóa, lời giải cho vấn đề này thật đơn giản, tàn nhẫn song
rất hiệu quả: áp đặt luật lệ của châu Âu.
William Jardine và James Matheson là hai người Scotland gian hùng đã
thành lập một công ty kinh doanh ở thành phố cảng phía nam Trung Quốc
là Quảng Châu (hồi đó được biết đến dưới tên gọi Canton) vào năm 1832.
Một trong những phương án kinh doanh tốt nhất của họ là nhập khẩu thuốc
phiện do chính phủ sản xuất từ Ấn Độ. Jardine nguyên là bác sĩ phẫu thuật
của Công ty Đông Ấn, song thuốc phiện mà ông đưa vào Trung Quốc lại
dành cho các mục đích hoàn toàn không liên quan đến y tế. Đó là việc mà
Hoàng đế Ung Chính đã cấm từ hơn một thế kỷ trước, vào năm 1729, do
việc nghiện thuốc phiện gây ra thiệt hại rất lớn đối với xã hội. Ngày
10/3/1839, một quan chức triều đình tên là Lâm Tắc Từ đã đến Quảng Châu
theo lệnh của Hoàng đế Đạo Quang để dẹp bỏ việc kinh doanh này một lần
và vĩnh viễn. Ông Lâm đã phong tỏa các kho chứa thuốc phiện ở Quảng
Châu cho đến khi những thương gia người Anh phải chấp nhận đòi hỏi của
ông. Tổng cộng có khoảng 20.000 hòm thuốc phiện trị giá 2 triệu bảng Anh
đã bị tịch thu. Các thứ đựng trong hòm đã được pha loãng đến mức không
còn dùng được nữa và bị ném xuống biển theo đúng nghĩa đen.
Người
Trung Quốc cũng yêu cầu rằng từ nay trở đi, tất cả người dân Anh ở trên
lãnh thổ của Trung Quốc đều phải tuân theo luật lệ của Trung Quốc. Điều
này không hợp với ý muốn của Jardine một chút nào. Được người Trung
Quốc biết đến dưới cái tên "Chuột già đầu sắt" (thiết đầu lão thử), ông ta
đang ở châu Âu khi cuộc khủng hoảng xảy ra và vội vã đến London để vận
động chính phủ Anh. Sau ba cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao là Tử tước
Palmerston, Jardine có vẻ đã thuyết phục được ông này rằng một cuộc phô
trương sức mạnh là cần thiết, và "sự thiếu sức mạnh trong đội quân chiến
tranh giẻ rách của chúng" sẽ đảm bảo chiến thắng dễ dàng nếu dùng một
đội quân Anh "đủ lớn". Ngày 20/2/1840, Palmerston phát lệnh. Đến tháng
6/1840, mọi sự chuẩn bị của hải quân đã được hoàn tất. Đế quốc nhà Thanh
sắp nếm phải sức mạnh của nhà nước ma túy thành công nhất trong lịch sử:
Đế quốc Anh.
