Toàn cầu hóa và trận quyết chiến cuối cùng
Trước đây người ta thường nói các thị trường mới nổi là những nơi từng
dễ lâm nguy
. Đầu tư vào các vùng đất xa xôi có thể làm cho bạn trở
thành giàu có, song khi mà tình hình trở nên rắc rối, thì đó lại là con đường
nhanh nhất tiến đến sự lụi bại tài chính. Như chúng ta đã thấy trong Chương
2, cuộc khủng hoảng nợ đầu tiên ở Mỹ Latin đã xảy ra từ tận thập niên
1820. Chính một cuộc khủng hoảng thị trường mới nổi nữa ở Argentina đã
suýt làm ngân hàng Barings phá sản năm 1890, cũng giống như chính nhà
buôn bán hợp đồng tương lai lừa đảo ở Singapore, Nick Leeson, đã kết liễu
Barings 105 năm sau đó. Cuộc khủng hoảng nợ Mỹ Latin thập niên 1980 và
cuộc khủng hoảng châu Á thập niên 1990 không thể coi là những sự kiện
chưa từng có tiền lệ. Lịch sử tài chính đã cho thấy rằng rất nhiều thị trường
mới nổi ngày nay có lẽ tốt hơn nên được gọi là các thị trường mới nổi trở
lại.
Còn giờ đây, thị trường mới nổi trở lại tầm cỡ nhất là Trung Quốc.
Theo các nhà đầu tư thân Trung Quốc như Jim Rogers, số tiền có thể kiếm
được ở đây hầu như không có một giới hạn nào.
Vậy mà đây không
phải là lần đầu tiên các nhà đầu tư nước ngoài đổ tiền vào chứng khoán
Trung Quốc với mơ ước kiếm được số tiền khổng lồ từ đất nước đông dân
nhất thế giới này. Cũng nên nhớ lại là trong lần cuối cùng, họ đã mất nhiều
áo sơ mi ngang mức mà tất cả các thợ may nổi tiếng của Hồng Kông có thể
cùng nhau may trong một tháng trời .
Vấn đề chủ chốt đối với đầu tư nước ngoài, trước kia cũng như hiện nay,
là ở chỗ các nhà đầu tư ngồi tại London hay New York rất khó có thể nhìn
thấy một chính phủ ngoại quốc hay một nhà quản lý ở nước ngoài đang làm
gì cách đó một đại dương hoặc xa hơn. Hơn thế nữa, hầu hết các quốc gia
ngoài phương Tây cho đến tận gần đây vẫn có các hệ thống pháp lý rất
không đáng tin cậy và các quy định kế toán rất khác biệt. Nếu như một bên
đối tác kinh doanh nước ngoài quyết định không trả nợ, thì nhà đầu tư ngồi
ở phía bên kia thế giới chẳng thể làm được gì nhiều. Trong kỷ nguyên thứ