Quilmes, một khu nhà ổ chuột dàn trải ở vùng ngoại ô phía nam Buenos
Aires, dường như nằm cách những đại lộ thanh lịch giữa thủ đô Argentina
tới cả triệu cây số. Song liệu những người sống ở đó có thực sự nghèo khổ
như vẻ bề ngoài của họ? Như nhà kinh tế học Peru, Hernando de Soto nhìn
nhận, các thị trấn lụp xụp như Quilmes, mặc dù bề ngoài trông tồi tàn, lại
mang trong mình hàng nghìn tỷ đô la tài sản không được hiện thực hóa theo
đúng nghĩa đen. De Soto đã tính toán là tổng trị giá của các bất động sản, nơi
ở của những người nghèo khổ toàn thế giới lên đến 9.300 tỷ đô la. Con số
đó, như ông đã chỉ ra, là gần bằng tổng vốn hóa thị trường của tất cả các
công ty niêm yết trong hai mươi nền kinh tế hàng đầu thế giới - và bằng
khoảng chín mươi lần toàn bộ các loại viện trợ nước ngoài cung cấp cho các
nước đang phát triển trong thời gian từ năm 1970 đến 2000. Vấn đề là ở chỗ
những người sống ở Quilmes cũng như ở vô số những thị trấn tồi tàn như
vậy trên khắp thế giới không có quyền hợp pháp được bảo đảm đối với nhà
của họ. Và nếu như không có một hình thức nào đó về quyền hợp pháp thì
bất động sản không thể được sử dụng làm vật thế chấp để vay tiền. Kết quả
sẽ là một sự giới hạn có tính nền tảng đối với tăng trưởng kinh tế, de Soto
lập luận, bởi vì nếu không vay được tiền, bạn sẽ không có vốn để khởi sự
kinh doanh. Các nhà doanh nghiệp tiềm năng bị chặn đường. Những nguồn
sinh lực tư bản chủ nghĩa bị bóp nghẹt.
Một phần rất lớn của điều phiền toái này là do việc thiết lập được quyền
hợp pháp đối với bất động sản ở những nơi như Nam Mỹ cực kỳ khó khăn
về thủ tục hành chính. Ở Argentina ngày nay, theo Ngân hàng Thế giới, phải
mất khoảng ba mươi ngày để đăng ký bất động sản, song trước đây thường
lâu hơn thế nhiều. Ở một số nước - Bangladesh và Haiti là tồi tệ nhất - có thể
phải mất khoảng ba trăm ngày. Khi de Soto và nhóm nghiên cứu của ông thử
tìm cách lấy giấy phép hợp pháp để xây dựng một ngôi nhà trên nền đất do
nhà nước sở hữu ở Peru, họ đã mất sáu năm mười một tháng, trong thời gian
đó họ phải làm việc với năm mươi hai cơ quan chính phủ khác nhau. Ở
Philippines cho đến tận gần đây, việc hợp thức hóa quyền sở hữu nhà là một
quy trình gồm 168 bước liên quan tới năm mươi ba cơ quan nhà nước và tư
nhân và phải mất từ mười ba đến hai nhăm năm. Trong thế giới nói tiếng
