LỜI GIỚI THIỆU
Tiền, tiền, và tiền... Từ hàng nghìn năm nay tiền luôn gắn liền với cuộc
sống con người. Nó trở nên quen thuộc đến nỗi người ta coi sự tồn tại của
nó là hiển nhiên. Trong xã hội hiện đại này khó có thể tìm ra một người
trưởng thành không biết đến sự tồn tại của tiền, hoặc không biết cách sử
dụng tiền.
Thật ra, sự tồn tại của tiền hoàn toàn không tự nhiên. Mặc dù không ai
biết chính xác tiền xuất hiện từ khi nào, nhưng rõ ràng nó là một khái niệm
rất mới trong lịch sử tồn tại của loài người. Có thể nói không ngoa rằng tiền
là một phát minh vĩ đại nhất về mặt kinh tế của loài người cho đến nay. Tại
sao? Vì tiền là một thước đo chung của mọi loại sản phẩm và dịch vụ. Với
thước đo chung này, mọi thứ hàng hóa dịch vụ có thể được quy đổi thành
một con số và làm cho việc trao đổi chúng trở nên đặc biệt dễ dàng. Không
có tiền, không có nền kinh tế hàng hóa, không có thị trường, không có khoa
học công nghệ và xã hội hiện đại.
Nhưng tiền không đơn thuần chỉ là... tiền. Với một bà nội trợ khi đi chợ
mua thực phẩm, tiền đơn giản là những mảnh giấy do ngân hàng trung ương
phát hành có mệnh giá nhất định (tiền mặt) hoặc tiền điện tử dưới dạng thẻ
ngân hàng (thẻ ghi nợ - debit hoặc thẻ tín dụng - credit). Với một nhà đầu
tư, tiền có thể là nhiều loại tiền mặt (do nhiều ngân hàng trung ương phát
hành), vàng, tiền gửi không kỳ hạn trong ngân hàng, tiền gửi có kỳ hạn, trái
phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, cổ phiếu, các giấy tờ sở hữu (nhà
cửa, tài sản), các hợp đồng quyền chọn (option), các loại hàng hóa (bạc,
nhôm, đồng, thậm chí gạo, lúa mì...) và vô số các công cụ tài chính phức tạp
khác. Các loại "tiền" này khác nhau ở tính thanh khoản và có giá quy đổi
nhảy múa từng giây từng phút trên các sàn giao dịch. Có thể nói, tiền trong
xã hội hiện đại ngày nay là một sản phẩm do con người tạo ra và có quá
trình tiến hóa hàng nghìn năm, trở nên đặc biệt phức tạp và có tầm ảnh
hưởng vô cùng lớn đối với xã hội loài người hiện đại.