VI
Sự Bất Đồng Có Thể Xuất Hiện Vào
Lúc Bất Ngờ Nhất
B
ỗng ông Cagiêtanô Pôlentinôx, em chồng của bà Perfêcta xuất hiện
với hai cánh tay dang rộng và kêu lên:
- Lại đây, lại đây, cậu Hôxê quý mến.
Hai người ôm chầm lấy nhau một cách thân thiết. Ông Cagiêtanô và
Pêpê đã quen biết nhau, bởi vì nhà thông thái và mê sách có tiếng này
thường ra Mađrít mỗi khi biết tin có bán đấu giá sách theo di chúc của hiệu
sách cũ nào đó. Vóc người cao và gầy, ông trạc bốn mươi, nhưng công việc
nghiên cứu không ngừng cũng như bệnh tật làm cho ông già yếu trước tuổi
nhiều. Ông có lối xã giao khéo léo, với cách thể hiện tình cảm của mình
thường là thân mật, dễ mến, đôi khi thái quá. Về sự hiểu biết rộng của ông
thì không thể nói gì khác hơn: ông đúng là một người xuất chúng. Ở Mađrít
người ta không thể không tỏ ra kính trọng mỗi khi nhắc đến tên ông, và nếu
ông cư trú ở thủ đô thì mặc dù rất khiêm tốn, ông cũng không thể tránh
không tham dự vào tất cả các Viện hàn lâm hiện có và sẽ có. Nhưng ông lại
thích cuộc sống lặng lẽ, đơn độc, và đó là một dịp đối với người khác để tự
phụ huênh hoang, nhưng đối với ông đó chỉ đơn thuần là do ông mê sách và
ham nghiên cứu sưu tập một mình, chứ không có một mục đích và mong
ước nào khác.
Ông đã gây dựng được ở Orbahôxa một trong số những thư viện nhiều
sách nhất ở các địa phương của Tây Ban Nha, và ông thường đêm ngày
cặm cụi trong đó để biên chép, lựa chọn, xếp loại, ghi chú, và rút tỉa ra đủ
các loại tài liệu rất quý, hoặc có thể là ông đang thực hiện một việc gì mới
lạ, một việc xứng đáng với hộ óc thông thái. Ông có những thói quen gia
trưởng, ăn ít, uống càng ít hơn. Đôi khi ông cũng có những hành động gàn
