CHƯƠNG I
ĐỢT TUYỆT CHỦNG THỨ 6
Atelopus zeteki
Thị trấn El Valle de Antón, ở miền Trung Panama, nằm giữa một miệng
núi lửa được hình thành khoảng một triệu năm trước. Miệng núi lửa này
rộng gần bốn dặm, nhưng khi thời tiết quang đãng bạn có thể nhìn thấy
những triền đồi nhấp nhô xung quanh thị trấn như những bức tường của một
tòa tháp đổ nát. El Valle có một đại lộ chính, một đồn cảnh sát và một khu
chợ trời. Ngoài những mặt hàng đặc sản truyền thống như nón rộng vành
Panama và đồ dệt may sặc sỡ, khu chợ này có lẽ còn là nơi lớn nhất bày bán
tượng nhỏ các chú ếch vàng. Những chú ếch vàng ngồi trên lá, những chú
ếch vàng ngồi xổm và - khó hiểu hơn đôi chút - những chú ếch vàng có móc
gài vào điện thoại di động. Những chú ếch vàng mặc váy diềm xếp, những
chú ếch vàng múa cột và những chú ếch vàng hút tẩu, theo thời trang của
FDR [
]. Ếch vàng, màu vàng giống xe taxi với những chấm nâu đậm, là
sinh vật đặc hữu ở vùng El Valle này. Nó được coi là biểu tượng may mắn ở
Panama; hình ảnh về nó được in (hay ít ra từng được in) trên những tấm vé
số.
Mới một thập niên trước, có thể bắt gặp những chú ếch vàng dễ dàng trên
những triền đồi xung quanh E1 Valle. Những chú ếch này có độc, người ta
tính toán rằng lượng chất độc trong da của chỉ một con ếch có thể giết chết
một nghìn con chuột cỡ trung bình, vì thế chúng mới có màu sắc sặc sỡ
khiến chúng nổi bật trên mặt đất rừng già. Một nhánh sông nhỏ cách không
xa El Valle được gọi là Suối Ngàn Ếch. Ai đi dọc theo con suối đó sẽ thấy
nhiều ếch vàng đang ngồi tắm nắng bên bờ suối tới mức, như một nhà
nghiên cứu bò sát đã nhiều lần đi đến đây, nói với tôi, “thật điên rồ - hoàn
toàn điên rồ.”
Rồi những chú ếch ở vùng El Valle bắt đầu biến mất. Sự bất thường này,
lúc đó còn chưa được nhìn nhận là một cuộc khủng hoảng, lần đầu được chú
ý tới ở miền Tây, gần biên giới Panama với Costa Rica. Một sinh viên sau