ĐI QUA BIÊN GIỚI
Trước khi Herodotus tiếp tục cuộc hành trình, lần theo những con đường sỏi
đá, giong thuyền vượt biển, cưỡi ngựa qua những miền châu Á hoang vu,
trước khi ông gặp những người Scythia
đa nghi, khám phá kỳ quan
Babylon và tìm hiểu những bí mật của dòng sông Nile, trước khi biết đến
hàng trăm vùng đất và ngắm nhìn hàng nghìn điều kỳ lạ, ông đã xuất hiện
chốc lát trong bài giảng về Hy Lạp cổ đại mà giáo sư Biezinska-Malowist
dạy một tuần hai lần cho sinh viên năm thứ nhất ngành Lịch sử của trường
Đại học Tổng hợp Vacsava.
Ông xuất hiện và biến mất ngay sau đó.
Ông biến mất nhanh và hoàn toàn đến nỗi sau nhiều năm, khi xem lại những
ghi chép từ các bài giảng, tôi không tìm thấy tên ông. Có Aeschylus
và
Pericles
, Sappho
và Socrates
, Heraclitus
và Plato
, nhung không có
Herodotus. Mà chúng tôi đã ghi bài rất cẩn thận, đó là nguồn kiến thức duy
nhất của chúng tôi: chiến tranh vừa mới kết thúc được năm năm, thành phố
còn trong đổ nát, các thư viện đã bị lửa thiêu rụi, vì thế chúng tôi không có
sách giáo khoa, chúng tôi thiếu sách.
***
Bà giáo sư có giọng nói đều đều, nhẹ nhàng và chậm rãi. Đôi mắt sẫm màu
chăm chú của bà nhìn chúng tôi qua cặp kính dày với vẻ tò mò không giấu
giếm. Bà ngồi trên bục giảng cao, trước mặt là hàng trăm con người trẻ tuổi
mà đa số chẳng hề có khái niệm Solon
là vĩ đại, không biết nguyên do
niềm tuyệt vọng của nàng Antigone
, cũng chẳng biết lý giải về chuyện
Themistocles
đã đưa những người Ba Tư vào bẫy như thế nào.
Thành thật mà nói, chúng tôi thậm chí chẳng biết rõ Hy Lạp nằm ở đâu,
không biết rằng đất nước mang cái tên này lại có một quá khứ đặc biệt và
phi thường như thế, rằng đáng để học về nó trong trường đại học. Chúng tôi
