Delhi cổ kính! Những con phố nhỏ bụi bặm trong cái nóng kỳ quái và mùi
men nhiệt đới ngột ngạt. Những đám đông chuyển động trong yên lặng, họ
xuất hiện và biến đi, những gương mặt đen đúa, nhễ nhại, vô danh, kín
bưng. Những đứa trẻ im thít không cất tiếng, một người đàn ông nhìn đờ
đẫn vào đám phụ tùng của chiếc xe đạp vừa rơi tung ra trên đường, một
người phụ nữ bán cái gì đó gói trong lá xanh, nhưng là gì nhỉ? Những chiếc
lá ấy đựng cái gì? Người ăn xin thể hiện cho thấy rằng thành dạ dày của anh
ta dính sát vào xương sống, nhưng điều đó có thật không, có tưởng tượng
được không? Phải đi thật thận trọng, phải chú ý, vì nhiều người bán hàng
bày hàng ngay ra đất, trên vỉa hè, bên vệ đường. Chỗ này một người đàn
ông bày hai hàm răng người và những phụ tùng răng lợi cũ kỹ gì đó trên tờ
báo trải trước mặt - đó là cách anh ta quảng cáo các dịch vụ nha khoa của
mình. Người ngồi bên cạnh anh - một gã nhỏ thó và nhăn nheo - thì đang
bán sách. Tôi bới những đống sách bụi bặm lộn xộn và cuối cùng mua hai
cuốn: For Whom the Bell Tolls của Hemingway (để học tiếng Anh) và
Hindu Manners, Customs and Ceremonies của cha J. A. Duboish
. Cha
Dubois đến Ân Dộ năm 1792 để truyền đạo và đã sống ở đây ba mươi mốt
năm, quyển sách tôi mua chính là thành quả các nghiên cứu của ông về tục
lệ của người Hindu, được xuất bản lần đầu tiên ở Anh năm 1816 với sự trợ
giúp của Hiệp hội Đông Ấn Anh.
***
Tôi trở về khách sạn. Tôi mở quyển sách của Hemingway ra và bắt đầu từ
câu đầu tiên: “He lay flat on the brown, pine-needled floor of the forest, his
chin on his folded arms, and high overhead the wind blew in the tops of the
pine trees.” Tôi không hiểu gì hết. Tôi có mang theo một quyển từ điển
Anh-Ba Lan nhỏ loại bỏ túi, vì ở Vacsava không thể tìm được cuốn nào
khác. Tôi chỉ tra được trong đó từ “brown” - màu nâu. Vậy là tôi bắt đầu
đọc câu tiếp theo: “The mountainside sloped gently...” Một lần nữa - không
hiểu một từ nào. “There was a stream alongside...” Tôi càng cô gắng hiểu
một cái gì đó từ đoạn văn thì sự chán nản và thất vọng càng lớn lên. Đột
nhiên tội cảm thấy như mình đang bị sa vào bẫv, bị bao vây. Bị ngôn ngữ
