Nhưng có phải ông đã làm việc đó? Thực ra, trung bình chỉ có
một trong bảy người bị chó dại cắn là mắc bệnh. Thậm chí giả sử
vắc-xin thử nghiệm của Pasteur có hiệu quả, thì đã có tới
khoảng 85 phần trăm khả năng là cậu bé sẽ sống sót.
Trong ví dụ này, việc dùng vắc-xin được xem là đã chữa khỏi
cho Joseph Meister. Nhưng có hai mối quan hệ nhân quả được
đặt ra: thứ nhất là giữa vắc-xin và vi-rút bệnh dại, thứ hai là
giữa việc bị một con cắn và việc phát triển bệnh. Ngay cả khi
điều thứ nhất đúng, điều thứ hai chỉ đúng trong một số ít
trường hợp.
Các nhà khoa học đã vượt qua thách thức này để chứng minh
quan hệ nhân quả thông qua các thí nghiệm, trong đó nguyên
nhân giả định có thể được chấp nhận hoặc loại bỏ một cách cẩn
thận. Nếu những tác động xuất hiện tương ứng với việc nguyên
nhân đó được áp dụng hay không thì nó cho thấy một mối quan
hệ nhân quả. Càng kiểm soát các tình huống một cách cẩn thận
thì khả năng mối quan hệ nhân quả mà bạn đã xác định là chính
xác càng cao.
Do đó, giống như các mối tương quan, quan hệ nhân quả có thể
rất hiếm khi được chứng minh, mà chỉ xuất hiện với xác suất
cao. Nhưng không giống như các mối tương quan, các thí
nghiệm để suy ra các quan hệ nhân quả thường không thực tế
hoặc tăng thách thức những vấn đề luân lý. Làm thế nào chúng
ta có thể tiến hành một thử nghiệm quan hệ nhân quả để xác
định lý do một số thuật ngữ tìm kiếm nhất định lại dự đoán
được tốt nhất về bệnh cúm? Và với mũi tiêm bệnh dại, liệu
chúng ta có đẩy hàng chục, có thể hàng trăm bệnh nhân - một
phần trong “nhóm thực nghiệm,, không được tiêm - đến một cái
chết đau đớn, mặc dù chúng ta đã có vắc-xin cho họ? Kể cả
