đó kinh miệt. Không không, không thể như thế được. Làm sao người ta có
thể khinh miệt Rajiva chứ! Chắc chắn tôi đã nghiêm trọng hóa vấn đề lên
thôi! Vị sư trụ trì chào đón Rajiva rất nồng nhiệt, sau đó đưa cậu ấy đến
một căn phòng thiền đặc biệt, đã được dọn dẹp sạch sẽ. Sao lại như vậy? Lẽ
ra mọi người phải sôi nổi vây quanh Rajiva và sôi nổi luận đàm về Phật
pháp với cậu ấy mới đúng chứ? Sao lại để cậu ấy ngồi thiền một mình trong
căn phòng đá vắng lạnh kia? Tôi đưa mắt quan sát và nhận thấy, tăng sư
trong các phòng khác cũng ngồi im lìm một chỗ, cả ngày không bước chân
ra ngoài. Tuy có hơi băn khoăn, nhưng tôi nghĩ rằng chắc mình không hiểu
sâu những phép tắc, quy định, luật lệ của nhà Phật, vả lại nói cho cùng thì,
thứ thu hút tôi đến đây là những bức họa kia mà. Nghĩ vậy, tôi đã đẩy mọi
nghi hoặc ra khỏi đầu.
Thiên Phật động Kizil có tất cả hai trăm ba mươi sáu hang đá được đánh
dấu theo thứ tự. Trong đó có khoảng tám trăm hang đá còn lưu giữ được
các bức vẽ trên tường. Phần lớn hang đá là những căn phòng nhỏ ngồi thiền
của nhà sư theo tông phái Phật giáo Tiểu Thừa. Khi còn ở thế kỷ XXI tôi đã
từng khảo sát di tích này. Trong các phòng thiền không có tranh vẽ, chỉ có
một chiếc giường đá rất lạnh, nhỏ và hẹp. Thời cổ đại, phải đào bới và đục
đẽo hang đá bằng tay, nên rất gian nan và chi phí cũng rất tốn kém. Thời
gian đầu xây dựng chùa, mọi phí tổn đều do đức vua Khâu Từ quyên tặng.
Cho đến thời điểm tôi đang có mắt ở đây, ngôi chùa cũng mới chỉ có ba
hang đá có các bức bích họa và tám phòng tiền, trong đó hai hang đá trang
trí họa bích vẫn chưa hoàn thiện, các nghệ nhân vẫn đang tất bật với công
việc vẽ tranh của mình.
Hấp dẫn quá! Đây là một đề tài tuyệt vời! Chỉ cần bạn chọn ra một trong
số các công đoạn: Chọn màu tạo màu, sắp xếp hoa văn họa tiết, hay công
đoạn vẽ, hay các câu chuyện Phật giáo trên các bức vẽ, bạn sẽ có được một
bài luận xuất sắp với giá trị học thuật cao. Một dịp tham quan di tích lịch sử
vương triểu Guge thuộc vùng Nagari (nay là huện Zanda, Nagari, Tây
Tạng), tôi tình cờ gặp một tổ chức từ thiện của Liên Hợp Quốc trong một
