4: XÂY ĐẮP LÒNG TỰ TRỌNG
Khi bị trầm cảm, bạn sẽ không tránh khỏi cảm giác thấy mình thật vô dụng.
Chứng trầm cảm càng nặng, bạn càng có cảm giác như thế về bản thân rõ hơn.
Không chỉ có bạn bị như vậy. Theo một nghiên cứu do bác sĩ Aaron Beck thực
hiện, hơn 80% bệnh nhân bị trầm cảm tỏ ra chán ghét bản thân. Hơn nữa, bác
sĩ Beck còn phát hiện các bệnh nhân trầm cảm tự thấy mình kém cỏi trong
chính những phẩm chất mà bản thân họ xem trọng nhất như: trí tuệ, sự thành
đạt, danh tiếng, vẻ ngoài hấp dẫn, sức khỏe và sự mạnh mẽ. Anh còn cho biết
chân dung tự họa của người trầm cảm có thể tóm tắt trong 4 điểm sau: thất bại,
khiếm khuyết, bị bỏ rơi và cùng quẫn.
Hầu hết những phản ứng cảm xúc tiêu cực khiến họ phải chịu tổn thương
đều là hệ quả của lòng tự trọng thấp. Cách nhìn nhận bản thân tồi tệ chính là
chiếc kính lúp biến tất cả những lỗi lầm nhỏ nhặt hoặc một điểm chưa hoàn
hảo nào đó thành biểu hiện nổi trội cho thất bại cá nhân. Ví dụ, Eric là sinh
viên năm nhất trường luật, và cứ hễ vào lớp là cậu lại hoảng loạn. “Khi giảng
viên gọi đến tên là thể nào em cũng trả lời sai chỗ này chỗ kia.” Dù nỗi sợ
“phạm sai lầm” luôn chế ngự tâm trí Eric, nhưng cuộc trò chuyện giữa tôi và
cậu lại hé lộ một vấn đề khác: thấy mình kém cỏi mới chính là nguyên nhân
thật sự của vấn đề.
DAVID:
Cứ coi như em sợ mắc sai sót trong lớp đi. Vậy thì tại sao chuyện đó lại
khiến em bận tâm đến vậy? Sao nó nghiêm trọng đến vậy?
ERIC:
Vì như vậy em sẽ tự biến mình thành thằng ngốc.