thất tản, lạc lối, mất lý trí của Gia Đình Thánh, những người bà con mãi
mãi trẻ thơ, những đầu óc thông minh nhất chỉ thiếu kiến thức để trở
thành tài năng, sự thông minh cao siêu ấy thể hiện rõ không thể không
thấy ở ánh sáng ngời ngợi của đôi mắt họ dù nó không rọi vào đâu.
Thấy tôi khó cầm được nước mắt, mẹ tôi bảo: “Régulus, trong những
hoàn cảnh quan trọng
... Vả lại, như thế là không thương mẹ đấy. Ta
hãy bắt chước bà, dẫn Madame de Sévigné vậy: “Mẹ sắp buộc phải vận
dụng toàn bộ lòng can đảm thiếu vắng nơi con
.” Và nhớ ra rằng lòng
yêu thương người khác làm quên đi những nỗi đau ích kỷ của mình, mẹ
ráng làm tôi khuây bằng cách bảo tôi là mẹ tin rằng chuyến đi của mẹ
đến Saint-Cloud sẽ tốt đẹp, rằng mẹ hài lòng với cỗ xe ngựa thuê mẹ đã
chọn, hy vọng gã xà ích sẽ lễ phép và xe thì đầy đủ tiện nghi. Nghe
những chi tiết ấy, tôi cố mỉm cười và nghiêng đầu ra chiều đồng tình và
mãn nguyện. Nhưng chúng chỉ khiến tôi hình dung rõ nét hơn cuộc ra
đi của mẹ, và lòng se lại, tôi nhìn mẹ như thể mẹ đã rời xa tôi, dưới
chiếc mũ rơm tròn vừa mua để đội ở nông thôn, trong chiếc áo váy
mỏng mẹ mặc vì chuyến đi dài giữa tiết trời nóng nực, chúng biến mẹ
thành một người khác ngay từ giờ đã thuộc về biệt thự Montretout
nơi chắc tôi sẽ không đến gặp mẹ nữa.
Để tránh những cơn nghẹt thở mà chuyến đi có thể gây cho tôi, thầy
thuốc đã khuyên tôi lúc khởi hành nên uống nhiều bia hay cô-nhắc, hơi
quá mức một chút, nhằm đạt tới một trạng thái ông gọi là “lâng lâng”,
làm giảm nguy cơ hệ thần kinh bị tổn thương. Tôi còn phân vân không
biết chắc mình có nên nghe theo hay không, nhưng ít nhất, tôi cũng
muốn bà tôi, trong trường hợp tôi quyết định làm thế, phải công nhận
rằng điều đó thuộc quyền của tôi và cũng là khôn ngoan nữa. Cho nên
tôi nói về chuyện ấy như thể tôi chỉ do dự về việc chọn chỗ uống rượu -
buffet hay toa ăn uống. Nhưng liền đó, thấy vẻ quở trách biểu lộ trên
mặt bà tôi, thậm chí dẹp luôn ý tưởng ấy, tôi kêu lên: “Sao nào?”, đột
nhiên cương quyết đi uống, việc thực thi hành động ấy trở nên cần thiết
để chứng tỏ tự do của tôi vì tuyên bố miệng không thể xuôi lọt mà
