nhiêu quân mà chẳng được; từ mười vạn đến năm bảy chục vạn quân đều
nằm trong tầm tay của bệ hạ. Có điều ta phải lượng định sức giặc sẽ vào cõi
mà trù liệu số quân cũng như sắc quân để đối phó.
Nói xong thái sư lùi hai bước, vái nhà vua một vái rồi ghé ngồi xuống
chiếc thái sư ỷ.
Nhà vua nhìn khắp triều quan rồi dừng lại nơi Thái úy Trần Nhật
Hiệu.
Thái úy liền xuất ban, vái nhà vua và với vẻ ngập ngừng:
- Tâu bệ hạ, thần nghe nói quân Mông Cổ như quân nhà trời, nó đến
bất chợt như từ trời cao tụt xuống vây chặt lấy đối phương, cho ngựa chạy
vòng tròn tựa như một vụng nước xoáy hút quân đối phương xuống âm ty.
Thần chưa nghe nói dưới gầm trời này có nước nào kháng cự lại được với
quân Mông Cổ.
Bởi vậy, quân nhiều hay quân ít đều không thể kháng cự lại được với
đám quân kỵ Mông Cổ hung bạo này.
Vốn biết Trần Nhật Hiệu là người bất tài, nhát sợ, nay nước sắp có
giặc lại bàn lùi, thái sư Trần Thủ Độ nhíu lông mày toan mắng, chợt thấy Lê
Tần xuất ban, thái sư vội ghìm lại và dõi theo xem Tần nói gì.
Lê Tần vái nhà vua rồi nói:
- Tâu bệ hạ, theo thần cả nước chỉ cần mười vạn binh với đủ các sắc
quân, đánh theo địa hình nào, mùa nào thì dùng quân đó cho hợp. Ví như
mùa mưa lụt thì dùng quân thủy, mùa hanh khô thì dùng quân bộ tức quân
cung nỏ phối với kỵ binh và tượng binh. Tuy nhiên khi giặc mới tràn vào
cõi, thế chúng còn đang mạnh như nước vỡ bờ, cho nên ta phải vừa cản giặc
vừa thăm dò. Và nữa nên phục quân ở những nơi hiểm yếu, đánh vào chỗ
giặc không ngờ nhất, vừa gây cho chúng hoang mang mà ta lại đỡ tốn sức.
Khi đã biết rõ thế giặc mạnh yếu, lúc ấy bệ hạ sẽ tùy cơ mà đánh. Nước ta
chỗ nào cũng là rừng rậm, chỗ nào cũng là đầm ngòi sông nước, đó là chỗ
mạnh nhất của quân ta, phải dựa vào địa thế đó mà nhân sức quân lên,
nhưng đó lại là chỗ yếu nhất của quân kỵ Mông - Thát. Ta nên tránh chỗ
