mở ra cho tôi biết con đường phải đi tới. Bây giờ lại được
thấy những đồng chí lãnh tụ già tuổi đời, cao tuổi Đảng về
đây, chắc chắn cách mạng ngày càng mạnh và mau chóng
thành công.
Bố tôi vẫn tiếp tục nói chuyện với Bác – vì đồng chí già đó
chính là Bác kính yêu của chúng ta. Câu chuyện giữa hai
người sôi nổi vui vẻ lắm. Bác hỏi thăm tình hình địa
phương, việc làm ăn của nhân dân, sự khủng bố của kẻ
địch…
Bố tôi đáp lại lời Bác :
- Bọn tổng lý, kỳ hào, lính dõng, thổ phỉ, ở đây ác lắm.
Chúng ức hiếp nhân dân chúng tôi nhiều lắm !
Bố tôi nói xong, Bác nhẹ nhàng giải thích, đại ý :
- Tình cảnh nhân dân địa phương ta bị áp bức cũng là tình
hình chung của toàn dân cả nước hiện nay. Bọn tổng lý, kỳ
hào, lính dõng đúng là ác thật, nhưng nếu không có bọn đế
quốc, không có thằng Tây thì bọn chúng chẳng làm gì được
ta đâu.
… Nghe đến đây tôi mới nghĩ ra : “À, thế là từ trước đến
nay mình chưa thấy hết tội ác của bọn đầu sỏ, mà chỉ thấy
bọn tay chân của chúng thôi. Cũng như đóng một cái đinh
vào gỗ thì phải có búa, nhưng mình chỉ thấy đinh mà không
thấy búa. Mỗi lần bọn thổ phỉ hoặc bọn lính dồn đến cướp
bóc thì mình chỉ nghĩ làm sao đánh đuổi được bọn chúng đi
thôi. Còn mấy thằng Tây trên đồn Sóc Giang họa hoằn mới
đến làng và cái bọn thống trị chung cả nước, thì mình lại
