Một điều Bác luôn luôn nhắc nhở chúng tôi là phải hết sức
giữ bí mật. Bác dặn chúng tôi phải nhớ kỹ khẩu hiệu :
không có, không biết, không thấy. Khi gặp người lạ hỏi gì,
mình không nói không được, nhưng nói thì nói không có,
không biết, không thấy. Nhiều lúc chúng tôi tò mò muốn hỏi
tên Bác là gì, thân thế sự nghiệp ra sao... nhưng thấy Bác
dặn như thế nên chúng tôi lại không dám hỏi. Chúng tôi chỉ
bàn tán với nhau : đấy là “ ông Ké người Nghệ”. Sở dĩ
chúng tôi gọi như vậy vì thấy Bác nhiều tuổi lại nói tiếng
miền Trung mà chúng tôi đoán là ở Nghệ An. Nhưng còn
hiểu được gì thêm về Bác nữa thì chịu. Mãi cho đến năm
1945, khi về Tân Trào làm nhiệm vụ bảo vệ Bác, tôi mới
chính thức biết Bác là ai. Hôm đó Bác ở trong lán vừa đi ra
ngoài. Anh Văn lên thăm Bác nhưng không gặp. Anh ngồi
nói chuyện với tôi, rồi tự nhiên anh giở một quyển sách chữ
Pháp ra trong đó có một ảnh to. Anh nghiêng nghiêng
quyển sách cho tôi xem. Chính là ảnh của Bác, trên đầu
trang sách có đề chữ Nguyễn Ái Quốc. Tôi vừa vui mừng
vừa cảm động : còn anh Văn thì chỉ cười, không nói gì.
*
* *
Thấm thoát lớp học của tôi đã đến ngày bế mạc. Đêm hôm
trước, năm anh em chúng tôi đều thấp thỏm không ngủ
được. Chúng tôi thấy thời gian ở với Bác ngắn ngủi quá. Ai
cũng mong được gần Bác, học tập thêm Bác nhiều nữa. Lại
còn một điều lo là chúng tôi phải chuẩn bị để ngày mai có
cuộc “thi tốt nghiệp”.
Tuy Bác không nói thi cử gì cả, nhưng chúng tôi thì cứ xì
xào với nhau :
