Gặp “con cáo già” thuộc địa
“Hồi đó Bác trọ nhờ nhà luật sư Phan Văn Trường ở Pa-ri.
Buổi sáng thì đi làm nghề tô ảnh phóng đại để lấy tiền ăn.
Buổi chiều thì hoạt động cách mạng. Chính phủ Pháp cho
hai tên mật thám đêm ngày theo dõi Bác.
Chính phủ Pháp lúc đó do Poanh-ca-rê cầm đầu. Y là một
người cực kỳ phản động. Chính y đã chủ trương đánh cách
mạng Nga. Khi quân sự đã thất bại, y chủ trương tẩy chay
kinh tế Nga. Trong một cuộc tổng tuyển cử hạ nghị viện
Pháp, y đã cho dán khắp cả nước bức vẽ tuyên truyền
chống cộng, dưới nhan đề là “Bôn-sơ-vích hai hàm răng
ngậm dao”. Trong bức vẽ thì phía sau là những ngôi nhà
đang cháy ngùn ngụt ; phía trước là một người “Bôn-sơ-
vích”, mặt mũi rất dữ tợn, miệng ngậm một cái dao đẫm
máu, tay xách cái đầu của một người đàn bà… Vài năm sau,
chính Poanh-ca-rê đã chủ trương chiếm đóng khu hầm mỏ
Rua của nước Đức.
Đảng cộng sản Pháp đập lại Poanh-ca-rê một vố cũng khá
nặng. Số là Poanh-ca-rê trong khi đến thăm một nghĩa địa
có hàng nghìn mộ lính Pháp, thì Poanh-ca-rê nhăn răng
cười. Đảng Pháp lấy được bức ảnh đó, cho in ra hàng triệu
tấm, dưới nhan đề “Poincarré qui rit” (nghĩa là Poanh-ca-rê
nó cười) và bán khắp nước Pháp. Bức ảnh đó đã gây nên
một phong trào sôi nổi chống Poanh-ca-rê.
Một buổi trưa đi làm về, bà già giữ nhà đưa cho Bác một
bức thư. Quái! Xưa nay Bác chưa hề nhận thư gửi đến địa
chỉ này. Vì đề phòng mật thám, thừ từ anh em cho tin tức
hoặc bàn công việc đều gửi đến các nhà bạn quen của Bác.
