巾賊起,漢室大亂。後方悔悟,盡解黨人而釋之,然
已無救矣。唐之晚年,漸起朋黨之論;及昭宗時,盡
殺朝之名士,或投之黃河,曰:“此輩清流,可投濁
流,”而唐遂亡矣。
夫前世之主,能使人人異心不為朋,莫如紂;能禁絕
善人為朋,莫如漢獻帝;能誅戮清流之朋,莫如唐昭
宗後世;然皆亂亡其國。更相稱美推讓而不自疑,莫
如舜之二十二臣;舜亦不疑而皆用之。然而後世不誚
舜為二十二朋黨所欺,而稱舜為聰明之聖者,以能辨
君子與小人也。周武之世,舉其國之臣三千人,共為
一朋,自古為朋之多且大,莫如周;然周用此以興
者,善人雖多而不厭也。嗟呼!治亂興亡之跡,為人
君者,可以鑒矣!
BẰNG ĐẢNG LUẬN
Thần văn bằng đảng chi thuyết, tự cổ hữu chi, duy hạnh nhân quân biện
kì quân tử tiểu nhân nhi dĩ. Đại phàm quân tử dữ quân tử dĩ đồng đạo vi
bằng; tiểu nhân dữ tiểu nhân dĩ đồng lợi vi bằng; thử tự nhiên chi lí dã.
Nhiên thần vị tiểu nhân vô bằng, duy quân tử hữu chi. Kì cố hà tai? Tiểu
nhân sở hiếu giả, lợi lộc dã; sở tham giả, tài hóa dã. Đương kì đồng lợi thời,
tạm tương đảng dẫn dĩ vi bằng giả, ngụy dã; cập kì kiến lợi nhi tranh tiên,
hoặc lợi tận nhi giao sơ, tắc phản tương tặc hại; tuy kì huynh đệ thân thích,
bất năng tương bảo: cố thần vị tiểu nhân vô bằng, kì tạm vi bằng giả, ngụy
dã.
Quân tử tắc bất nhiên; sở thủ giả đạo nghĩa, sở hành giả trung nghĩa, sở
tích giả danh tiết; dĩ chi tu thân, tắc đồng đạo nhi tương ích, dĩ chi sự quốc
tắc đồng tâm nhi cộng tế, chung thủy như nhất: thử quân tử chi bằng dã. Cố