Tần Hà chính là gã thanh niên có mái tóc rẽ đường ngôi thẳng
tắp, mặc đồng phục học sinh màu lam, trên túi áo có giắt một
chiếc bút bi hiệu “Tiến Sĩ”, một cây bút chì hiệu “Tân Hoa”, bộ dạng
rất giống với một sinh viên đại học thời kỳ Ngũ Tứ( ). Sắc mặt anh
ta trắng bệch, thần thái có vẻ u uất, đôi mắt lúc nào cũng ươn ướt
như có thể khóc thành tiếng bất kỳ lúc nào. Miệng lưỡi anh ta rất
lưu loát, nói toàn tiếng phổ thông. Mỗi câu nói của anh ta chẳng
khác nào những lời đối thoại trong một vở kịch nói hiện đại. - Sau
này tôi viết kịch bản sân khấu có ảnh hưởng một phần từ anh ta -
Lúc nào Tần Hà cũng ôm trên tay một bát sắt tráng men màu
trắng, bên ngoài dùng sơn đỏ vẽ một ngôi sao năm cánh cùng với
một chữ “Thưởng”. Anh ta thường đứng giữa người bán cá bán tôm,
nói bằng một giọng hết sức bi thương: “Đồng chí, tôi là một kẻ
hoàn toàn mất sức lao động. Anh có thể nói, nhìn kìa, cậu trẻ thế,
có giống với người mất sức lao động tí nào đâu? Đồng chí à, tôi nói
có thể trông thấy vẻ bên ngoài của tôi, kỳ thực là tôi bị bệnh tim cực
kỳ nghiêm trọng. Tim tôi đã bị người ta dùng dao đâm xuyên qua. Chỉ
cần làm một việc nhẹ, vết thương trong tim sẽ vỡ ra. Thế là tôi sẽ
hộc máu mà chết. Đồng chí, anh hãy cho tôi một con cá. Tôi không
dám xin anh con cá to, tôi chỉ cần con cá nhỏ thôi...”. Cứ thế, lúc
nào Tần Hà cũng có được một vài con cá con tôm. Và ngay lập tức,
anh ta chạy xuống bờ sông, dùng một con dao nhỏ mổ bụng rửa ráy
sạch sẽ, tiếp theo là tìm một chỗ khuất gió, nhặt một ít cành khô và
hai cục đá, đặt chiếc bát lên trên, đốt lửa luộc chín... Tôi thường
đứng sau lưng quan sát mọi công việc của anh ta. Mùi vị thơm phức
tươi rói từ chiếc bát bốc lên khiến tôi thèm chảy nước miếng và
trong thâm tâm, tôi hâm mộ cuộc sống của anh ta...
Tần Hà là em ruột của bí thư đảng ủy công xã Tần Sơn, từng là
học sinh trường trung học số 1 của huyện. Em trai của bí thư công xã
đi xin ăn ở chợ, tất nhiên trong chuyện này có nhiều nguyên nhân
rất phức tạp. Có người nói, anh ta là kẻ ái mộ cô tôi đến độ điên
