Phản hồi: thông tin truyền thông về dư luận
Các nhà hoạch định chính sách ngoại giao rất chú ý đến truyền thông và
cho rằng khác với kiểu tuyên truyền cứng nhắc trên báo chí chính thống,
Hoàn cầu Thời báo và Internet phản ánh đúng những gì công chúng đang
nghĩ. Tất cả các quan chức ngoại giao mà tôi có dịp hỏi chuyện đều nói họ
ngày càng cảm thấy áp lực từ dư luận yêu nước. Tôi hỏi: “Làm sao mà
ông/bà biết được công luận thực sự như thế nào?” Họ đáp: “Rất đơn giản, tôi
tìm thấy trên tờ Hoàn cầu Thời báo và Internet.”
Các bản tóm tắt tin tức và các bình luận trên mạng được Văn phòng
Thông tin Hội đồng Nhà nước, Vụ Thông tin của Bộ Ngoại giao và thư ký
riêng của các quan chức ngoại giao chuẩn bị. Bản thân những quan chức cấp
cao cũng lên mạng tìm hiểu dư luận ngày càng nhiều. Khi đại dịch SARS
hoành hành, cả Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Thủ tướng Ôn Gia Bảo đều nói
một cách công khai rằng họ đã lên mạng để đọc những gì người dân viết. Tờ
báo tiếng Anh chính thống China Daily nhận định: “Thế giới mạng, trong
một chừng mực nào đó, đang dần trở thành nơi lý tưởng để tìm hiểu dư luận.
Rõ ràng công chúng có thêm một kênh nữa để tương tác với chính quyền…
Chúng ta đã thấy nhiều ý kiến dư luận thể hiện trên mạng được chính phủ
quan tâm.” Các bài báo trên báo chí chính thống khi muốn tăng mức độ tin
cậy cũng trích dẫn những phát ngôn của người dân trên mạng, chẳng hạn sự
ủng hộ của công chúng với việc tăng chi phí quốc phòng, hay về vụ ngược
đãi tù nhân ở nhà tù Abu Ghraib.
Trước khi có truyền thông thương mại và Internet, chính trị gia Trung
Quốc và các công chức biết đến dư luận xã hội thông qua hệ thống báo cáo
nội bộ quan liêu nhiều tầng nấc mà hiện nay vẫn còn. Các phân xã địa
phương của Tân Hoa Xã và Nhân dân Nhật báo, cùng với các tờ báo và đài
truyền hình tỉnh hay thành phố có nhiệm vụ báo cáo cho lãnh đạo Đảng. Nhà
báo của các cơ quan này được giao phụ trách một số báo cáo nội bộ nhất
định và được thưởng một khoản tiền đáng kể nếu các báo cáo của họ quan
