ông đã mời Thủ tướng Nakasone và gia đình của ông ta đến thăm nhà riêng.
(Vào lúc bấy giờ, tôi đang nghiên cứu tại Bắc Kinh, và con gái tôi, lúc ấy
đang học ở nhà trẻ mẫu giáo Trung Quốc có tên gọi là “Nhà trẻ mẫu giáo số
1”, đã học những bài hát đặc biệt và những động tác nhảy đồng diễn để chào
đón các khách Nhật Bản đến thăm trường.) Ông Hồ cũng khuyến khích các
trí thức thảo luận công khai về cải cách chính trị, và vài người trong số họ đã
trở thành những người lãnh đạo các phong trào biểu tình. Đặng Tiểu Bình
lúc đầu đã ủng hộ họ Hồ cả về vấn đề Nhật Bản và cải cách chính trị. Nhưng
do tức giận các cuộc biểu tình năm 1986-1987, họ Đặng đã gia nhập nhóm
những nhà lãnh đạo bảo thủ hơn để đổ lỗi cho Hồ về việc này cũng như phế
truất ông Hồ khỏi các chức vụ lãnh đạo. Việc hạ bộ Hồ Diệu Bang đã trở
thành một bài học mẫu cho các nhà lãnh đạo Trung Quốc hiện thời và tương
lai. Kể từ khi họ Hồ mất chức, “không một lãnh đạo nào dám có thái độ hòa
dịu hơn với Nhật Bản”.
Nỗ lực của Đặng Tiểu Bình nhằm ổn định các mối quan hệ với Nhật Bản
là then chốt để chấm dứt một cách hòa bình các cuộc biểu tình chống Nhật
năm 1985 của sinh viên. Đặng đã gặp ngoại trưởng Nhật Bản tại Bắc Kinh
vào mồng 10 tháng Mười, một vài tuần sau khi các cuộc biểu tình nổ ra, và
theo thông tin báo chí, hai bên đã đạt được một thỏa thuận không chính thức
rằng thủ tướng Nhật Bản sẽ không đến thăm Đền Yasukuni nữa. Đổi lại,
chính phủ Trung Quốc sẽ không tấn công ông Nakasone. Đại sứ CHND
Trung Hoa tại Nhật Bản, ông Vương Nghị, trong một phát biểu tại Tokyo
năm 2005, đã tiết lộ rằng, hai chính phủ đã đạt được “một thỏa thuận nghĩa
hiệp” vào năm 1985. Nếu các quan chức hàng đầu của Nhật Bản - thủ tướng,
chủ nhiệm văn phòng chính phủ và ngoại trưởng - đều tránh thăm Đền
Yasukuni, đổi lại, Trung Quốc sẽ không công kích nếu những nhân vật chính
trị Nhật Bản cấp thấp hơn đến thăm đền này. Việc không có bất kỳ thủ tướng
Nhật nào thăm Đền Yasukuni trong vòng 11 năm kể từ chuyến thăm của Thủ
tướng Nakasone năm 1985 cho thấy, có thể ông Đặng thực sự đã đạt được
một thỏa thuận riêng với thủ tướng Nhật.
Tôi gặp Vương Nghị năm 2005, và không hề ngạc nhiên khi được biết
ông đã rất nỗ lực để vãn hồi thỏa thuận không chính thức này với phía Nhật
