Tại sao Đài Loan lại quan trọng quá mức với
Trung Quốc như vậy?
Người Mỹ thường tự hỏi vì sao người Trung Quốc lại quan tâm quá nhiều
đến Đài Loan như vậy. Tất nhiên tất cả các nước đều không dễ gì từ bỏ lãnh
thổ của mình, bất kể vùng lãnh thổ đó có quan trọng hay không. Nhưng làm
sao Trung Quốc lại có thể dự liệu cuộc chiến tranh đầy mạo hiểm với Hoa
Kỳ và hy sinh tất cả thành tựu kinh tế đã đạt được chỉ để giữ chặt lấy hòn
đảo nhỏ bé với 23 triệu dân và 90 dặm bờ biển?
Điều này không phải do Đài Loan là một mối đe dọa đối với an ninh quốc
gia của Trung Quốc. Trong Chiến tranh Lạnh, hòn đảo này đã từng được gọi
là “tàu sân bay không thể chìm” của Hoa Kỳ, nhưng Hoa Kỳ không hề có
lực lượng quân sự nào tại đây kể từ 1979. Trung Quốc cũng không lo ngại gì
về sức mạnh quân sự của Đài Loan.
Căn nguyên mối bận tâm cố hữu của Trung Quốc đối với Đài Loan thuần
túy là nội bộ, liên quan tới an ninh của chế độ, chứ chẳng dính dáng gì tới an
ninh quốc gia. Dân chúng quan tâm đặc biệt tới Đài Loan là bởi vì Đảng
Cộng sản đã dạy họ phải quan tâm - qua sách giáo khoa và các phương tiện
truyền thông. “Cảm xúc mạnh mẽ với Đài Loan là do sự giáo dục của Trung
Quốc,” một chuyên gia người Trung Quốc nói. “Quan điểm của dân chúng
về Đài Loan đã được xây dựng từ 50 năm nay bởi chiến dịch tuyên truyền
của Đảng Cộng sản,” một người khác xác nhận.
Hòn đảo Đài Loan không phải là một phần thiết yếu thuộc Trung Quốc
hàng ngàn năm nay. Nhà Thanh đã chiếm quyền kiểm soát Đài Loan - cùng
với Tây Tạng, Tân Cương, Mông Cổ, và Mãn Châu - từ thế kỷ 17 và rồi mất
quyền này khi bị đánh bại trong Chiến tranh Trung-Nhật 200 năm sau đó.
Trong thập niên 1940, Mao Trạch Đông trên thực tế đã nói với Edgar Snow,