Mở cửa
Đặng Tiểu Bình cũng có những bước đi dũng cảm, mở cửa với thế giới
sau hàng thập kỷ tự tách biệt. Đặng giải thích rằng “một trong những nguyên
nhân chính khiến Trung Quốc lạc hậu sau cách mạng công nghiệp ở các
nước phương Tây là chính sách đóng cửa”, và việc mở cửa sẽ giúp Trung
Quốc “tận dụng được vốn của nước ngoài cũng như công nghệ tiên tiến và
kinh nghiệm quản lý kinh doanh của họ”.
Nhìn lại triều Minh (1368-1644), Trung Quốc đã từng có giao thương rất
nhộn nhịp qua con đường tơ lụa và các tuyến đường trên biển. Mặc dù vậy,
nhà Thanh đã cấm giao thương trên biển với nước ngoài cho đến khi Trung
Quốc bị các đế quốc châu Âu ép phải mở cửa. Dưới thời Mao, CHND Trung
Hoa đã tự tách mình khỏi thế giới và ngày càng tụt hậu so với châu Âu, Hoa
Kỳ, Nhật Bản, thậm chí với ngay cả Hàn Quốc và Đài Loan.
Từ năm 1979, Đặng Tiểu Bình đã mở cửa Trung Quốc với thế giới bên
ngoài. Trung Quốc trải thảm đỏ mời chào các nhà đầu tư nước ngoài, bắt đầu
với các đặc khu kinh tế ven biển phía nam gần các cộng đồng thương nhân
người Hoa ở Hồng Kông, Đài Loan và Đông Nam Á. Nhiều mặt hàng xuất
khẩu của Trung Quốc ra thị trường thế giới được sản xuất ở các nhà máy do
người nước ngoài sở hữu một phần. Việc cạnh tranh quốc tế khốc liệt đã
nâng cao chất lượng của các sản phẩm Trung Quốc và giúp các doanh
nghiệp Trung Quốc mạnh mẽ hơn. Do đó cuối những năm 1990, Trung Quốc
sẵn sàng cho một bước tiến lớn là gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới
(WTO) và mở cửa thị trường nội địa. Thuế quan bình quân của Trung Quốc
giảm từ 56% năm 1982 xuống còn 11% năm 2003. Hiện quốc gia này là nhà
nhập khẩu chỉ đứng sau Hoa Kỳ và Đức. Kim ngạch ngoại thương tăng
khoảng 25 lần từ năm 1978 đến năm 2001. Chỉ trong vòng 25 năm, Trung
Quốc đã chuyển đổi từ một nền kinh tế khép kín thành một nền kinh tế hội
nhập sâu rộng vào kinh tế quốc tế. Trung Quốc ngày nay ủng hộ toàn cầu
