Hoàng Vĩnh Kính, về môn sách lược bạn thù, Việt Minh thật là bậc kỳ tài.
Và tôi đã không nhận ra: mình đã trở thành hòn đá cản đường của tri châu
họ Hoàng từ lúc nào?
- Tôi thật không hiểu lịch sử cái thời kỳ rắc rối đó.
- Có lúc nào lịch sử không rắc rối, không bí ẩn! Thêm nữa như người
ta vẫn nói, lịch sử và cô nương là hai thứ dễ trang điểm nhất. Nhưng lịch sử
nếu thật là lịch sử, bao giờ nó cũng cao hơn logic đó, thầy. Chính vì thế mà
lúc này đây, tôi càng kính phục thầy. Thầy đã tự hoạ được chân dung thầy ở
cái thời điểm tưởng chừng không thể làm nổi. Thiếu gì kẻ nhăm nhăm để
lại hình tượng mình bằng lập luận logic, kết quả tượng đồng bia đá cũng
hoá thành tro bụi. Con người thường chỉ là bản thân. ít người có được bản
ngã. Đại ngã còn hiếm hoi nữa. Prômêtê, Đankô là nhân vật đạt đến đại
ngã. Và thầy!
- Ồ, tôi không nghĩ tôi là cái gì cả hết. Là con người thì phải có ích
cho nhân quần, tôi nghĩ đơn giản như vậy thôi.
- Đưa cái vành xe ô tô leo dốc ngược về bản La Pan Tẩn đêm ấy, thầy
có khác chi Đức Giêsu Critx vác cây thánh giá tuẫn nạn. Thầy nhận cái khổ
nạn, cái đau đớn để hiến cho con người niềm vui sống. Thầy là một đại ngã
thật sự. Thật sự vì sự cao quý ấy mang bản tính hồn nhiên, thầy là buổi
bình minh thanh sạch trên ngọn núi cao tót vót một ngày đông rét năm nào.
Khoanh hai tay ép chặt khuôn ngực đang rộn tiếng trái tim đập bất
thường, Thiêm cố nén cơn kích động vừa bồng dậy lúc cái bóng trắng hạ
giọng:
- Nhưng, thầy Thiêm ạ, thầy nên hiểu rằng: mọi sự đang còn rất mong
manh. Số đông không có nghĩa là sức mạnh. Và điểm khởi đầu luôn ở cạnh
ta.
- Tôi hiểu. Những đêm nằm ngoài bãi đá suy ngẫm đã giúp tôi hiểu
rằng, con người chỉ là một tập hợp nhỏ ti, nó không thể thoát khỏi trái đất,
trong khi trái đất không thể thoát khỏi thái dương hệ, thái dương hệ không
thể ra khỏi vũ trụ. Tôi không thể ra khỏi hoàn cảnh.
