lúc nào ông ta cũng sợ nơm nớp. Nhất định đó là sự thật. Vì ông ta phải giữ
ngôi báu của ông ta chứ! Không thể nghĩ cách khác. Mặc dù vậy, tôi vẫn tôn
kính ông ta. Xét việc đã qua, ông ta không phải là thằng ngốc, ví dụ ông ta
đổi lương thực lấy vàng và hạ giá lương thực làm tôi phải thầm phục! Rõ
ràng là ông ta đã làm được một số việc cho nhân dân.
— Vâng! Cách đây ít lâu, ông Kistenmaker cũng nói thế đấy ạ!
— Ông Stephan ấy à? Hôm qua tôi đã nói với ông ta chuyện này.
— Tình trạng của Friedrich Wilhelm
ông tham ạ! Xem chừng không thể sống được nữa! Người ta đồn rằng Công
tước
sắp lên nhiếp chính rồi đấy...
— Ồ, việc này sẽ diễn biến ra sao, chúng ta phải chờ xem mới được. Hiện
nay ngài Wilhelm tỏ ra là người có tư tưởng tự do. Với lại, chắc chắn là
thâm tâm ngài không ghét bản Hiến pháp, như anh trai ngài... chẳng qua...
chẳng qua vì lo buồn mà ngài hao tổn tinh thần đó thôi. Thật đáng thương!...
Copenhagen có tin tức gì không thế?
— Không có gì, ông tham ạ! Họ không bằng lòng. Đã tuyên bố thành lập
Liên minh rồi
, bản hiến pháp chung của Holstein và Lauenburg trái với
luật pháp
... Nhưng phía Bắc họ không chịu bỏ...
— Ừ! Thật là lạ lùng! Ông Wenzel nhỉ! Họ buộc Hội đồng liên bang phải
có hành động, nếu như Hội đồng liên bang nhạy bén hơn... Chà, người Đan
Mạch! Tôi nhớ rất rõ là hồi còn bé tôi có hát một bài ca ngợi Chúa, câu đầu
là: “Lạy Chúa, hãy cho con và cho tất cả những người đạm bạc với trần
thế!...”. Lúc bấy giờ tôi không hiểu “trần thế” là gì, và nghĩ rằng “người
đạm bạc” tức là “người Đan Mạch”
rồi thắc mắc mãi: tại làm sao Chúa lại
phải đặc biệt ban cho người Đan Mạch cái gì đó!... Ông Wenzel! Ông để ý
nhé! Da tôi bị sượt một tí ở đấy! Ông cười à! Đúng đấy, lại nói ví dụ đoạn
đường xe lửa chạy thẳng đến Hamburg của chúng ta hiện nay nhé! Về mặt
ngoại giao, không hiểu đã phải trao đổi đến bao nhiêu lần rồi, và không hiểu
đã phí mất bao nhiêu công sức rồi!
— Phải đấy, ông tham ạ! Điều ngu xuẩn nhất là người chống lại việc này
lại là Công ty đường xe lửa Altona-Kieler, nói toạc móng heo ra, tức là
những người ở Holstein. Cách đây ít lâu, ông Överdieck, thị trưởng của
