cáo về “Tình trạng lao động và việc làm tại Việt Nam năm 2000” của Bộ
Lao Động, số người tham gia hoạt động nông nghiệp giảm từ 24,4 triệu
xuống còn 22,7 triệu, tức mỗi năm giảm khoảng 400.000 người. Một dự
báo cũng cho thấy là từ năm 2000 đến năm 2005, lao động trong nông
nghiệp sẽ giảm từ 22,7 triệu người còn 20,7 triệu. Có thể đây là một tín
hiệu lạc quan cho tiến trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Việt Nam, một
bằng chứng hùng hồn của phát triển, nhưng bên cạnh đó là nỗi lo phải làm
thế nào để tạo ra đủ số công ăn việc làm cho dòng người nhập cư khổng lồ
nói trên vào các thành thị. Trong một bài viết nói về Phát triển và sự sụp đổ
của xã hội nông nghiệp tự túc tại Thái Lan, tác giả Lae Dilokvidhyarat cho
rằng dòng người nhập cư từ nông thôn đã tham gia vào đội quân bán hàng
rong, lao động trong các xí nghiệp bất hợp pháp, lao động trẻ em, gái mại
dâm và người làm thuê với giá rẻ mạt. Tác giả này cho rằng nếu không có
họ, nền công nghiệp tư sản của Thái Lan sẽ không bao giờ phát triển, đơn
giản là vì tiền lương mà nền công nghiệp này phải trả cho công nhân của họ
để ăn trong các tiệm ăn, để giải trí, để thuê người giúp việc nhà… sẽ cao
hơn nhiều và như vậy sẽ làm gia tăng chi phí sản xuất với hậu quả là không
còn lợi nhuận để đầu tư mới. Tuy nhiên, đó không phải là lý do chính đáng
có thể biện minh cho sự bất can thiệp vào cái gọi là tiến trình phát triển tự
nhiên của nền kinh tế.
Ngân Hàng Thế Giới (World Bank) từ lâu đã ủng hộ những biện pháp
xóa đói giảm nghèo của các quốc gia đang phát triển, đặc biệt đối với khu
vực nông thôn. Ở nước ta, các chương trình xóa đói giảm nghèo ở ngoại
thành và khu vực nông thôn đã có các thành công đáng kể. Nhưng để giải
quyết căn cơ khoảng cách giàu nghèo, thực hiện thành công kế hoạch phát
triển kinh tế xã hội tại nông thôn, chúng ta cần đến một nỗ lực chung của cả
nước, trong đó vai trò của chính phủ là then chốt.
Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng tại nông thôn là yếu tố quyết định cho sự
phát triển nông thôn. Xây dựng cầu đường, hệ thống thủy lợi, tưới tiêu nội
đồng, hệ thống cung cấp nước sạch cho người và gia súc, hệ thống bảo
quản nông phẩm, mạng lưới điện, cung cấp chất đốt là những bước đi ban
