Tái cấu trúc doanh nghiệp nhà nước
C
ác doanh nghiệp nhà nước, bao gồm các doanh nghiệp cổ phần nhà
nước, không phải đối mặt với vấn đề sống còn như các doanh nghiệp tư
doanh, những doanh nghiệp đang chịu áp lực tài chính nặng nề của lãi suất
vay vốn ngân hàng cao. Ngay trong điều kiện lãi suất cao kéo dài, các
doanh nghiệp nhà nước vẫn tồn tại, vì họ luôn có thể tiếp cận được các
nguồn vốn rẻ hơn. Trong gần một thập niên qua, khu vực kinh tế nhà nước
nhận được nhiều ưu đãi về nguồn vốn để tăng trưởng. Nhưng quá nhiều
vốn cũng không phải là điều hay. Sẵn nguồn vốn trong tay, các tập đoàn
kinh tế mang tham vọng phát triển cả chiều dọc lẫn chiều ngang, lấn sang
các lĩnh vực khác không thuộc chuyên môn. Đó là một sự tăng trưởng phì
đại lãng phí, không chuyên nghiệp, không hiệu quả và không thể kiểm soát
được. Những gì còn lại của quá trình tăng trưởng phì đại này sau nhiều năm
là một gánh nợ nặng nề cần được xử lý và một áp lực lạm phát cũng nặng
nề không kém mà nền kinh tế phải oằn vai đối phó.
Nghị quyết 11 của Chính phủ đã mở ra con đường đúng đắn cho các
doanh nghiệp nhà nước để tồn tại và phát triển, đồng thời buộc họ phải thực
hiện các điều chỉnh cần thiết về cơ cấu tài chính cũng như chiến lược kinh
doanh nhằm duy trì vai trò quan trọng mà Nhà nước dành cho họ trong tiến
trình phát triển nền kinh tế đất nước. Dù vẫn được xem là con cưng của nền
kinh tế quốc dân, nhưng giờ đây, doanh nghiệp nhà nước biết rằng họ sẽ
không thể tiếp cận các nguồn vốn dễ dàng và sử dụng chúng hào phóng như
trước, khi Chính phủ phải thực hành tiết kiệm đầu tư công và khi các khoản
vay nợ nước ngoài đang được Quốc hội giám sát chặt chẽ. Nhưng đối với
các nhà lãnh đạo doanh nghiệp quốc doanh có quyết tâm cải cách, việc điều
chỉnh không chỉ là nghĩa vụ tuân thủ một quốc sách hay một quy tắc pháp
lý mà còn là trách nhiệm về đạo đức kinh doanh đối với lợi ích chung của
toàn nền kinh tế. Trước tình hình các nguồn tài nguyên quốc gia ngày càng
khan hiếm và bị tranh chấp không những trong phạm vi khu vực mà cả trên
