Nhưng nợ công không phải chỉ mang lại những khoản đầu tư công lớn
gây áp lực lạm phát cao đối với nền kinh tế, có đối phần là những công
trình xây dựng hạ tầng đã được hoàn chỉnh hay còn dở dang. Dù sao, những
công trình này vẫn là tài sản của nền kinh tế quốc gia, góp phần cải thiện
đời sống vật chất, tinh thần của người dân và là bệ phóng cho tăng trưởng
kinh tế. Còn một phần không nhỏ của nợ công được cấp phát cho việc đầu
tư sản xuất kinh doanh các sản phẩm, dịch vụ công của các công ty quốc
doanh. Trên thực tế, các kết quả thống kê và đánh giá phân tích đều cho
thấy rằng các hoạt động sản xuất kinh doanh của khu vực kinh tế Nhà nước
phần lớn không hiệu quả. Mặt khác, do năng suất kém đồng thời được
hưởng độc quyền, giá cả của sản phẩm và dịch vụ công thường rất cao
trong khi các công ty quốc doanh lại thường xuyên hoạt động lỗ lã và cần
được bù lỗ từ ngân sách quốc gia. Hậu quả là người tiêu dùng các sản phẩm
dịch vụ công vừa phải trả một giá cao hơn, vừa phải trả thuế nhiều hơn. Nói
cách khác, chính người dân trong nước phải trả tiền cho sự kém hiệu quả
của đầu tư công, nhất là các doanh nghiệp nhà nước, đồng thời phải trả thuế
để trả nợ công. Chưa hết, việc ưu đãi nguồn vốn cho một vài ngành kinh tế
nhà nước có độc quyền còn đưa đến tình trạng cạnh tranh không cân sức
đối với các khu vực kinh tế khác, nhất là khu vực tư doanh, bằng cách lấy
đi những cơ hội phát triển sản xuất kinh doanh mà lẽ ra họ đáng được
hưởng. Những cơ hội đó không những mang lại lợi ích cho doanh nghiệp,
cho người lao động trong nước mà còn đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế
quốc gia. Như vậy, nợ công nhiều, đầu tư công cao nhất là nguồn vốn cấp
cho doanh nghiệp nhà nước càng lớn, càng làm cho tính kém hiệu quả của
nền kinh tế tăng lên, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam và
nền kinh tế Việt Nam càng xuống thấp.
Trong báo cáo trước Quốc hội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn
mạnh: “Chính sách tài khóa được điều hành theo hướng thắt chặt, tiết kiệm
thêm 10% chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước, đồng thời rà soát, cắt
giảm và sắp xếp lại đầu tư công...” Cắt giảm đầu tư công chắc chắn sẽ giúp
giảm nợ công, một bước tiến quyết định hướng đến mục tiêu cắt giảm bội