trong khi các đối tác cạnh tranh của họ tại những nền kinh tế lân cận đều có
trong tay các nguồn vốn dồi dào với chi phí thấp hơn. Thiếu vốn và chi phí
vay vốn quá cao, để tồn tại họ buộc phải thu hẹp hoạt động, giảm bớt lao
động, giảm nguồn vốn hoạt động và hủy bỏ các dự án đầu tư mới. Đây
cũng có thể xem là những hành động tái cấu trúc doanh nghiệp trong ngắn
hạn, nhưng là một sự điều chỉnh bất đắc dĩ của sống còn. Nếu mọi doanh
nghiệp tư doanh đều tái cấu trúc theo hướng này, hậu quả đối với khu vực
tư của nền kinh tế sẽ rất tiêu cực: sản lượng công nghiệp, thương mại dịch
vụ và lợi nhuận doanh nghiệp đều sụt giảm, thất nghiệp gia tăng và nguồn
thuế sẽ thất thu. Thị trường chứng khoán cũng sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp
của hậu quả này và chỉ số thị trường sẽ giảm mạnh. Giá cổ phiếu doanh
nghiệp đi xuống, thậm chí do hiệu ứng tâm lý bi quan, còn có thể xuống
dưới giá trị kế toán. Nhưng đối sách tự cứu của doanh nghiệp tư doanh còn
có thể có nội dung tiêu cực hơn nữa là bỏ của chạy lấy người. Khi đó tình
trạng bãi đầu tư sẽ không phải là điều gì quá hiếm hoi, và hiện tượng rao
bán công ty không phải là không xảy ra. Vấn đề là ai sẽ có thể mua các
doanh nghiệp có sản phẩm tốt, có khách hàng nhưng bị buộc phải ngưng
hoạt động vì thiếu vốn?
Kinh Dịch có câu: “Vật cùng tắc biến, biến tắc thông”. Trong một nền
kinh tế mở và có tính hội nhập cao, có thể có một kịch bản khác mở ra lối
thoát mới. Những nhà đầu tư từ những nền kinh tế có lãi suất thấp sẽ thấy
rằng hiện tượng giảm giá nhà đất, giảm giá chứng khoán và có nhiều chủ
doanh nghiệp tại Việt Nam sẵn sàng bán lại công ty mình với giá rẻ là một
cơ hội đầu tư mới của họ. Có nguồn vốn dồi dào trong tay, chắc chắn họ sẽ
sẵn sàng tận dụng thời cơ này. Việt Nam lại trở thành một điểm đến hấp
dẫn. Một làn sóng đầu tư mới, trực tiếp và gián tiếp, sẽ tràn vào Việt Nam
và được chào đón. Những nguồn vốn mới, dồi dào và có tính cạnh tranh
cao sẽ phục hồi sinh lực cho khu vực tư doanh - nay trở thành khu vực đầu
tư nước ngoài. Trên đống tro tàn của các doanh nghiệp tư doanh Việt Nam,
các con phượng hoàng sẽ hồi sinh từ nguồn vốn đầu tư nước ngoài, dồi dào
hơn với chi phí thấp hơn có năng lực cạnh tranh và hoạt động hiệu quả hơn
