nghiệp vụ cho vay tái chiết khấu và ứng trước. Ngoài ra Ngân hàng Nhà
nước còn cần có khoản dự trữ vốn đặc biệt để kịp thời thỏa mãn nhu cầu
thu mua xuất khẩu đối với các mặt hàng chiến lược như gạo, cao su…
Hiện nay, do tình hình khó khăn về ngoại tệ, việc tài trợ đầu tư mới nhằm
mở rộng sản xuất hàng xuất khẩu đang được xem xét thận trọng. Trước hết,
cần tận dụng các thiết bị máy móc có sẵn từ các khoản vay trả chậm trước
đây. Về lâu dài, việc tài trợ có tính chiến lược này nên được giao cho các
ngân hàng đầu tư phát triển, trên cơ sở các nguồn vốn trung, dài hạn lãi suất
thấp từ Ngân hàng Nhà nước hoặc các nguồn tài trợ bên ngoài, có đối phần
của chúng là các khoản ngoại tệ được sung dụng từ kế hoạch phát triển xuất
khẩu toàn quốc. Điều hiển nhiên là các chương trình tài trợ xuất khẩu chỉ
có thể thành công với sự hỗ trợ tích cực của Ngân hàng Nhà nước và tính
năng động của hệ thống ngân hàng thương mại, của các ngân hàng đầu tư
phát triển.
Việc tài trợ cho xuất khẩu còn được gián tiếp thể hiện qua chính sách tỷ
giá và người em song sinh của nó là chính sách trợ giá xuất khẩu. Sự hạ
thấp tỷ giá đồng bạc trong nước so với các ngoại tệ khác chứng tỏ quyết
tâm của Chính phủ trong việc đẩy mạnh xuất khẩu. Trong mối quan hệ mậu
dịch quốc tế, biện pháp này có thể đưa đến chiến tranh tỷ giá giữa các
cường quốc xuất khẩu. Tuy nhiên đối với những nước đang phát triển, việc
phá giá đồng bạc thường được khuyến khích bởi các định chế tài chính
quốc tế như IMF vì lẽ ở các nước đó đồng tiền thường được định giá cao vì
tự ái dân tộc hơn là xuất phát từ tình hình thực tế. Ở nước ta, những thay
đổi tỷ giá gần đây đã được Quỹ tiền tệ quốc tế đánh giá cao, tuy rằng để nó
phát huy được hiệu lực đối với ngành xuất khẩu còn cần có nhiều biện pháp
song hành cần thiết khác. Nhưng một tỷ giá mang nội dung khuyến khích
cũng chỉ có tác dụng đối với những nhóm hàng nhất định. Để phát triển
những mặt hàng xuất khẩu mới, có tiềm năng thực sự nhưng đang bị kém
thế trên thị trường do giá thành sản xuất cao, cần có chính sách trợ giá xuất
khẩu. Gọi là trợ giá vì ngoài số tiền được hưởng tính theo tỷ giá chính thức
khi bán ngoại tệ cho Nhà nước, nhà sản xuất còn được hưởng một khoản
