nông phẩm của họ trong thập niên tới, và họ vẫn sẽ là những nước nhập
khẩu ròng nông sản, bằng nguồn tài chính của họ hay bằng viện trợ quốc tế.
Điều hiển nhiên là, trên tiến trình hội nhập, nông dân Việt Nam, với những
ưu thế sẵn có của mình, đang có nhiều cơ hội hơn để làm giàu từ thị trường
nông phẩm đang ngày càng mở rộng của thế giới.
Nhưng không phải là không có những thách thức lớn. Báo cáo gần đây
của tổ chức OXFAM cho rằng việc gia nhập WTO sẽ có ảnh hưởng tiêu
cực đến hai mặt hàng nông sản là cây mía đường và cây bắp vì đây là hai
mặt hàng mà EU và Mỹ có thế mạnh. Tuy nhiên, Jonathan Pincus, chuyên
gia kinh tế trưởng của UNDP Việt Nam lại cho rằng đây là hai mặt hàng mà
nông dân Việt Nam không có lợi thế, do đó nếu nhập bắp với giá rẻ từ Mỹ
về làm thức ăn gia súc thì vẫn tốt hơn. Mặt khác, vấn đề công nghiệp hóa
và cơ khí hóa nông nghiệp để tăng năng suất và tăng cường khả năng cạnh
tranh cho ngành nông nghiệp Việt Nam sau khi vào WTO vẫn đang là một
bài toán khó. Có nhiều vấn đề nảy sinh trong quá trình chuyển nhượng
công nghệ, phương pháp và sáng kiến nông nghiệp từ những nước công
nghiệp phát triển sang các nước đang phát triển, chẳng hạn như thiếu vốn
đầu tư và hệ thống tín dụng nông nghiệp và nông thôn, thiếu hoặc chưa có
đủ các hành lang pháp lý nhằm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, không đủ khả
năng và nguồn tài chính để thực hiện các nghiên cứu khoa học, đặc biệt về
sinh học và tổ chức ứng dụng hiệu quả các kết quả nghiên cứu khoa học.
Đây thực sự là một điểm yếu của nông nghiệp Việt Nam. Về mặt này, chưa
nói đến những nước công nghiệp đã phát triển lâu đời như các nước EU hay
Bắc Mỹ, ngay cả đối với Thái Lan, một đối thủ cạnh tranh hàng đầu với ta
trên lĩnh vực xuất khẩu nông sản, chúng ta còn cần phải nỗ lực rất nhiều,
với những bước tiến rất nhanh mới có thể rút ngắn dần khoảng cách hiện
đang khá xa về trình độ công nghệ ứng dụng trong nông nghiệp. Những con
giống, cây giống sẽ sớm thoái hóa nếu không có những con giống, cây
giống mới mạnh hơn, tốt hơn thay thế. Cơ khí hóa và tự động hóa trong sản
xuất nông nghiệp sẽ không thể áp dụng nếu ruộng vườn còn manh mún,
trình độ học vấn của nông dân còn thấp và không được sự tài trợ hiệu quả
