vây của đối phương. Con đường mà họ mở ra sẽ tạo điều kiện cho lực
lượng lao động có kỹ năng tràn lên, đưa sản phẩm của quốc gia chiếm lĩnh
thị trường thế giới. Để xây dựng nên các lực lượng tinh nhuệ này, hệ thống
giáo dục cần phải thay đổi, thích ứng. Không chỉ là đào tạo số lượng lớn
các nhà khoa học, kỹ sư, kỹ thuật viên, nhà quản trị và các lao động có tay
nghề chuyên môn nhằm thỏa mãn nhu cầu thống kê. Hệ thống giáo dục ở
nước nào cũng có thể tự hào làm được thành tích đó, dựa trên con số thống
kê các văn bằng đã được cấp. Con số thống kê có thể làm nên thành tích,
nhưng không bao giờ làm nên chiến tích. Khi đã tham gia đấu trường và
chiến trường, dù là đấu trường và chiến trường kinh tế, nơi tài năng và sức
mạnh thực sự sẽ quyết định cái sống và cái chết, văn bằng và học vị là vô
nghĩa. Đội ngũ các chiến sĩ kinh tế được đào tạo bởi hệ thống giáo dục của
chúng ta phải có kỹ năng tầm cỡ thế giới vì họ phải chiến đấu trực tiếp với
những người có kỹ năng tầm cỡ thế giới. Nếu chưa làm được điều đó,
chúng ta cần cải cách hệ thống giáo dục để làm được điều đó. Bằng không
nghĩa là từ bỏ tương lai.
Một trong những kinh nghiệm để bắt kịp, để đội ngũ chiến binh kinh tế
trong nước theo kịp đội ngũ các nước, để nền kinh tế quốc gia rút ngắn
khoảng cách tụt hậu về kinh tế, là kinh nghiệm sao chép. Người Mỹ đã sao
chép người Anh vào cuối thế kỷ XIX và đã thay thế người Anh trong vị trí
cường quốc kinh tế hàng đầu vào giữa thế kỷ XX. Người Nhật đã sao chép
người Mỹ để tạo nên sự thần kỳ kinh tế ở thập niên 70 của thế kỷ XX. Sao
chép không khó nhưng não trạng sai lầm về sao chép - sự thủ cựu được che
đậy bởi lòng tự tôn dân tộc và tính đặc thù quốc gia - mới là những trở ngại
chính trong việc tiếp thu kiến thức và kinh nghiệm của thế giới để đào tạo
các chiến binh kinh tế tầm cỡ thế giới, những người sẽ mang lại chiến thắng
trên thương trường quốc tế. Chính kết quả đó mới thực sự làm vẻ vang hình
ảnh đất nước và sự tự hào dân tộc.
Có nền giáo dục tốt, ngang tầm thế giới là yếu tố cần thiết nhưng chưa
đủ. Phải xây dựng được môi trường kinh tế tốt để đội ngũ doanh nhân và
lực lượng lao động có kỹ năng giỏi hoạt động tốt hơn. Và phải tạo ra những
