Hồi ấy, Trung Quốc có 400 triệu dân mà kế hoạch của Tôn
Trung Sơn định huấn luyện 40 triệu nhân tài quân sự quốc phòng
cơ bản và nhân tài kỹ thuật quân sự, tức chiếm một phần mười tổng
số dân, đây là khí phách quân sự của một nhà chính trị.
Học Mỹ, vượt Mỹ
Tôn Trung Sơn cho rằng học Mỹ trước tiên phải học tinh thần
lập quốc của người Mỹ; muốn đuổi và vượt Mỹ thì phải lập chí
hướng lớn của quốc gia và dân tộc.
Tôn Trung Sơn ca ngợi “nước Mỹ là nước văn minh tiên tiến”,
“nước Mỹ là nước cộng hòa đầu tiên trên thế giới”, có nhiều cái
đáng để Trung Quốc học tập. Đồng thời với việc đề xuất học Mỹ,
ông còn vững tin Trung Quốc có thể vượt Mỹ, cho dù cuối tháng 12
năm 1912 xuất hiện sự kiện sáu pháo hạm Mỹ tới Bạch Nga Đàm,
Quảng Châu thị uy, Tôn Trung Sơn vẫn khuyến khích các học sinh
Đại học Quảng Châu nên coi kinh nghiệm xây dựng đất nước của
người Mỹ là tấm gương phấn đấu của cách mạng Trung Quốc,
phải xác lập chí khí lớn đuổi và vượt Mỹ. Ngày 21 tháng 12 năm 1923,
ông nói trong bài diễn thuyết tại cuộc mít tinh hoan nghênh của học
sinh Lĩnh Nam Quảng Châu: “Hiện nay, các bạn đang học tập học
vấn của Mỹ, thi môn lịch sử nước Mỹ. Nước Mỹ sở dĩ hưng thịnh là
do cách mạng mà có. Khi tách ra khỏi Anh Quốc, nước Mỹ chỉ có 4
triệu dân, đất đai chỉ có 13 tỉnh, hoàn toàn là đất hoang hóa. Về
dân số chẳng qua chỉ bằng một phần trăm của Trung Quốc hiện
nay. Trung Quốc giờ đây có 400 triệu dân, đất đai có 22 tỉnh, sản
vật vô cùng phong phú. Nếu có thể đi theo cách mạng Mỹ, nước Mỹ
dùng một cái vốn nhỏ như thế mà còn gây dựng được cơ nghiệp lớn
như ngày nay. Trung Quốc người đông của cải dồi dào, kết quả
trong tương lai dĩ nhiên tốt hơn nước Mỹ”.
