thế có thể nói, trong các nước đế quốc, Mỹ vẫn còn là đế quốc
tương đối có lý trí, tương đối văn minh.
Trung Quốc không xảy ra chiến tranh lớn với Mỹ, điều này
càng có quan hệ với tính cách và đặc điểm của Trung Quốc – quốc
gia trong hơn nghìn năm lịch sử chưa hề có lý lịch tấn công chiến
lược, là quốc gia chẳng những không tiến hành bành trướng ra bên
ngoài mà trên lục địa cũng xây trường thành để tiến hành phòng
ngự. Hiện nay công cuộc trỗi dậy của Trung Quốc có tiếng vang
rất lớn nhưng Trung Quốc vẫn nhiều lần tuyên bố không xưng
bá, đi theo con đường phát triển hòa bình, kêu gọi xây dựng thế giới
hài hòa. Hơn nữa Trung Quốc cũng không tiến hành bành trướng
về hình thái ý thức và chế độ xã hội.
Vì sao Trung Quốc nói mô hình phát triển của mình là chủ nghĩa
xã hội đặc sắc Trung Quốc? Thực ra bốn chữ “đặc sắc Trung
Quốc” hàm chứa ý nghĩa hòa bình sâu sắc - tức không dùng mô
hình Trung Quốc làm mô hình thông dụng để đẩy mạnh và mở rộng
ra thế giới, không làm chuyện “xuất khẩu mô hình”, chỉ hạn chế
dùng tại Trung Quốc, chuyên dùng cho Trung Quốc mà thôi.
Nhưng Mỹ và Liên Xô thì coi mô hình xã hội của mình là mô hình
thế giới để đẩy mạnh áp dụng, muốn dùng mô hình kiểu Mỹ hoặc
Liên Xô để tạo dựng thế giới, vì thế mâu thuẫn và xung đột càng
gay gắt. Tóm lại hồi ấy Mỹ và Liên Xô tranh nhau bá quyền thế
giới, tiến hành đối kháng toàn diện về địa vị chính trị và hình thái
ý thức, hơn nữa giữa hai nước có chiến tranh lạnh mà không có
chiến tranh lớn, hai bên thông qua chiến tranh lạnh chứ không
thông qua đại quyết chiến để phân định thắng thua.
Trong tương lai, Mỹ tiến hành cạnh tranh với Trung Quốc, một
nước chủ trương phòng ngự, không xưng bá, tuy Mỹ khó tránh khỏi bị
hạn chế bởi tư duy chiến tranh lạnh, nhưng mối quan hệ Trung
Quốc - Mỹ trong thế kỷ XXI quyết không thể là bản sao mối