kháng giữa quốc gia quán quân với quốc gia quán quân tiềm tại.
Mối quan hệ đó ảnh hưởng và quyết định tính chất và xu thế của
toàn bộ mối quan hệ quốc tế.
Cuộc chiến tranh lạnh kéo dài gần nửa thế kỷ cũng là sản
phẩm của các mâu thuẫn quốc tế cơ bản hình thành bởi mâu thuẫn
giữa quốc gia quán quân với quốc gia quán quân tiềm tại. Trong
thời kỳ chiến tranh lạnh, mâu thuẫn cơ bản của cộng đồng quốc
tế không phải là mâu thuẫn về hình thái ý thức, không phải là mâu
thuẫn giữa chủ nghĩa xã hội với chủ nghĩa tư bản, không phải là mâu
thuẫn giữa nước đang phát triển với nước phát triển, mà là mâu thuẫn
giữa quốc gia quán quân với quốc gia quán quân tiềm tại. Nước
Mỹ là quốc gia quán quân thời đại đó; Liên Xô là quốc gia quán
quân tiềm tại cùng thời đại ấy. Thắng lợi của Mỹ trong chiến
tranh lạnh là thắng lợi của cuộc chiến bảo vệ địa vị quán quân;
thất bại của Liên Xô trong chiến tranh lạnh là thất bại của sự
chạm trán giữa một quốc gia quán quân tiềm tại với quốc gia quán
quân.
Trỗi dậy và ức chế là hình thái cơ bản trong cuộc cạnh tranh
chiến lược giữa quốc gia quán quân với quốc gia quán quân tiềm
tại
Các quốc gia quán quân đã giành được địa vị bá quyền đều có
một kiểu tự tư bá chủ, bao giờ cũng coi việc giữ địa vị quán quân của
mình là lợi ích nòng cốt, họ lo lắng nhất là việc bị quốc gia quán
quân tiềm tại thay chỗ của mình . Ức chế và áp chế quốc gia
quán quân tiềm tại là “thiên tính” của quốc gia quán quân, là sự “tự
tư quốc gia” mà các quốc gia quán quân không thể nào khắc phục
được. Nhưng quốc gia quán quân tiềm tại thì bao giờ cũng muốn
trỗi dậy, muốn phá vòng vây, muốn tiến lên mục tiêu nhất thế
giới. Bởi thế sự trỗi dậy của quốc gia quán quân tiềm tại và sự ức
