bởi vị trí và vận tốc của nó. Cơ học lượng tử chứng tỏ rằng không chỉ phát
biểu đó đã được kiểm chứng bằng thực nghiệm mà nó còn mâu thuẫn với
những kết quả thực nghiệm khác mới được xác lập gần đây.
Thực tế, nếu chúng ta nhốt một electron duy nhất vào trong một hộp
cứng và cho các thành hộp từ từ áp lại gần nhau để xác định vị trí của
nó, thì ta sẽ thấy rằng electron chuyển động ngày càng điên cuồng hơn.
Cứ như là mắc chứng sợ hãi những nơi bị che kín, electron sẽ vùng vẫy
ngày càng quyết liệt và va chạm vào thành hộp với vận tốc ngày càng lớn
và hỗn loạn không thể tiên đoán được. Tự nhiên không cho phép những hạt
cấu tạo nên nó bị dồn vào một góc. Trong quán Lượng tử, nơi mà chúng ta
đã tưởng tượng hằng số Planck h lớn hơn nhiều so với trong thế giới thực,
bằng cách đó ta đã làm cho các vật trong đời sống hằng ngày trở thành đối
tượng trực tiếp của hiệu ứng lượng tử, những cục đá trong ly rượu của
Goerge và Gracie va chạm điên cuồng vào nhau vì chúng cũng mắc chứng
sợ chỗ kín “lượng tử”. Mặc dù quán Lượng tử chỉ là tưởng tượng - vì thực
tế cực kỳ nhỏ - nhưng chính chúng sợ chỗ kín lượng tử này lại là một đặc
tính hiện diện khắp nơi trong thế giới vi mô. Chuyển động của các hạt vi
mô trở nên điên cuồng hơn khi chúng được xem xét và bị nhốt trong một
vùng không gian nhỏ bé hơn.
Nguyên lý bất định cũng làm xuất hiện một hiệu ứng kỳ lạ gọi là hiệu
ứng đường hầm.
Nếu như bạn bắn một viên đạn nhựa vào một bức tường
bêtông dày 10m, thì vật lý cổ điển cũng như trực giác của bạn đều cho một
kết quả: đó là viên đạn sẽ bật ngược trở lại. Lý do là ở chỗ viên đạn không
có đủ năng lượng để xuyên qua một vật cản đồ sộ như vậy. Nhưng ở cấp độ
các hạt cơ bản, cơ học lượng tử đã chứng tỏ một cách hoàn toàn rõ ràng
rằng các hàm sóng, tức là các sóng xác suất, của các hạt tạo nên viên đạn có
một phần rất nhỏ ló ra được ở phía bên kia bức tường. Điều này có nghĩa là,
có một cơ may rất nhỏ, nhưng khác không, để viên đạn có thể thực sự
xuyên qua bức tường và ló ra ở phía bên kia. Làm sao có thể thực hiện
được điều đó? Và một lần nữa, lại là nguyên lý bất định Heisenberg.
Để hiểu phần này, hãy tưởng tượng bạn đang ở trong tình trạng cực kỳ túng
quẫn và đột nhiên được biết rằng một người họ hàng xa sống ở nước ngoài
