một sự thống nhất "tối hậu" ở những khoảng cách bé tới mức những người
bạn thực nghiệm không thể giúp gì chúng ta được, thì chúng ta sẽ rất khó
khăn, bởi vì chúng ta sẽ mất đi một thủ tục cực kỳ quan trọng có tác dụng
tước bỏ đi những ý tưởng không thỏa đáng, một thủ tục phân biệt vật lý với
nhiều hoạt động khác kém lý thú hơn của con người"
Cũng như đối với nhiều vấn đề có tầm quan trọng lớn lao, cứ một người bài
bác lại có một người ủng hộ nhiệt thành. Witten đã có lần nói rằng, khi ông
học được cách làm cho lý thuyết dây bao hàm được cả lực hấp dẫn và cơ
học lượng tử, thì đó là "sự rung động trí tuệ lớn nhất trong cuộc đời ông"
. Cumrun Vafa, một nhà lý thuyết dây hàng đầu thuộc Đại học Harvard,
đã nói rằng, "lý thuyết dây đã thực sự hé mở những hiểu biết sâu sắc nhất
về vũ trụ mà chúng ta đã từng biết"
. Và nhà vật lý được giải thưởng
Nobel Murray Gell-Mann cũng đã nói, lý thuyết dây là một "điều tuyệt vời"
và ông hy vọng rằng một phiên bản của lý thuyết dây một ngày nào đó sẽ
trở thành lý thuyết về toàn bộ thế giới chúng ta
Như các bạn thấy, cuộc tranh luận được đổ thêm dầu, một phần bởi vật lý
và một phần bởi các triết lý khác nhau quan tâm tới chuyện vật lý cần phải
được làm như thế nào. "Những người theo truyền thống" thì muốn nghiên
cứu lý thuyết phải gắn liền với quan sát thực nghiệm, theo khuôn mẫu khá
thành công của mấy thế kỷ trở lại đây. Nhưng những người khác lại nghĩ
rằng chúng ta đã có đủ điều kiện để giải quyết những vấn đề nằm ngoài khả
năng kiểm chứng trực tiếp của công nghệ hiện nay.
Mặc dù những triết lý này rất khác nhau, nhưng trong mươi năm trở lại đây
rất nhiều những phê phán lý thuyết dây đã lắng xuống. Theo Glashow thì
sở dĩ như vậy là do hai điều. Thứ nhất, như ông nói vào giữa những năm
1990:
"Trước đây, các nhà lý thuyết dây đã tuyên bố quá hăng hái và bốc đồng
rằng họ sắp trả lời được mọi câu hỏi đặt ra trong vật lý, nhưng bây giờ họ
thận trọng hơn nên những lời phê phán của tôi vào những năm 1980 không
còn thích hợp nữa"
Thứ hai ông cũng đã chỉ ra:
"Chúng tôi, những người không phải là nhà lý thuyết dây, trong mươi năm
