GIAI ĐIỆU GIÂY VÀ BẢN GIAO HƯỞNG VŨ TRỤ - Trang 382

được toàn bộ khuôn mặt của tên giết người. Đó là nhờ đối xứng. Mặc dù có
sự khác biệt nhất định giữa nửa bên trái và nửa bên phải của mặt người,
nhưng phần lớn là đối xứng với nhau đủ để hình ảnh của một bên có thể lật
sang bên kia để nhận được một hình ảnh khá gần với nửa mặt còn lại.
Trong tất cả những ứng dụng khác nhau đó, sức mạnh của đối xứng là ở
chỗ, nó có khả năng xác định được những tính chất một cách gián tiếp mà
thường thường lại dễ dàng hơn nhiều so với phương pháp trực tiếp. Chúng
ta có thể biết được vật lý cơ bản trên thiêu hà Andromeda bằng cách đi tới
đó, tìm một hành tinh quay quanh một ngôi sao nào đó, xây dựng trên đó
các máy gia tốc, rồi thực hiện các loại thực nghiệm như chúng ta đã làm
trên Trái đất. Nhưng phương pháp gián tiếp lợi dụng sự đối xứng của tất cả
các vị trí trong không gian làm cho công việc trở nên dễ dàng hơn rất
nhiều. Tất nhiên, chúng ta cũng có thể biết về các đặc điểm ở nửa bên trái
gương mặt của tên giết người bằng cách bắt hắn và khảo sát phần mặt đó,
nhưng vẫn sẽ là dễ dàng hơn nếu như ta lợi dụng đối xứng trái/phải của
gương mặt.
Siêu đối xứng là một đối xứng trừu tượng hơn, nó liên hệ những tính chất
của các thành phần cơ bản của vũ trụ có spin khác nhau một lượng nhất
định. May lắm cũng chỉ có một số gợi ý từ những kết quả thực nghiệm,
nhưng vì những lý do mà ta đã thảo luận ở các chương trước, người ta hầu
như tin chắc rằng thế giới vi mô chứa đựng đối xứng đó. Và đối xứng này
chắc chắn sẽ là một bộ phận hợp thành của lý thuyết dây. Vào những năm
1990, được dẫn dắt bởi những công trình tiên phong của Nathan Seilberg
thuộc Viện nghiên cứu cao cấp, các nhà vật lý đã phát hiện ra rằng siêu đối
xứng cung cấp một công cụ sắc bén và hiệu quả, có khả năng trả lời được
một số vấn đề quan trọng và rất khó bằng cách gián tiếp.
Ngay cả khi không có sự hiểu biết về các chi tiết phức tạp của lý thuyết, thì
chỉ riêng việc lý thuyết chứa siêu đối xứng cũng đã cho phép chúng ta đặt
những hạn chế đáng kể đối với những tính chất mà lý thuyết cần phải rõ. Ta
hãy xét một ví dụ tương tự trong ngôn ngữ học: giả thử người ta nói với
bạn rằng có một dãy các chữ cái được viết trên một mẩu giấy và trong đó
chứa ba lần chữ cái “y” và tờ giấy được cho vào phong bì dán kín. Nếu như