Brian Greene
Giai điệu giây và bản giao hưởng vũ trụ
Phần IV - Lý thuyết dây và cấu trúc của không thời gian
Chương 12 Cuộc tìm kiếm lý thuyết - m (13)
Trong nhiều năm, các nhà vật lý cũng mò mẫm trong bóng đêm như
những anh mù, họ nghĩ rằng các lý thuyết dây khác nhau là rất khác nhau.
Nhưng giờ đây, nhờ những phát minh của cuộc cách mạng siêu dây lần thứ
hai, họ nhận ra rằng lý thuyết - M tựa như con voi, chính là một khuôn khổ
để thống nhất cả 5 lý thuyết dây...
Lý thuyết - M và mạng lưới những mối quan hệ của nó
Có một câu chuyện ngụ ngôn cổ kể về ba anh mù và một con voi. Anh mù
thứ nhất sờ thấy chiếc ngà voi và mô tả cái bề mặt cứng và nhẫn mà anh ta
cảm thấy. Anh mù thứ hai sờ được chân voi bèn mô tả cái khối cơ bắp sần
sùi thô ráp mà anh ta cảm thấy. Anh mù thứ ba sờ được chiếc đuôi thì mô tả
nó thon thả và hiếu động như anh ta cảm thấy. Vì những mô tả họ kể cho
nhau nghe hoàn toàn khác nhau và cũng vì họ không nhìn thấy nhau, nên
mỗi người đều nghĩ ràng mình đã sờ vào một con vật khác. Trong nhiều
năm, các nhà vật lý cũng mò mẫm trong bóng đêm như những anh mù, họ
nghĩ rằng các lý thuyết dây khác nhau là rất khác nhau. Nhưng giờ đây, nhờ
những phát minh của cuộc cách mạng siêu dây lần thứ hai, các nhà vật lý
mới nhận ra rằng lý thuyết - M tựa như con voi, chính là một khuôn khổ để
thống nhất cả 5 lý thuyết dây.
Trong chương này chúng ta đã thảo luận về những thay đổi trong nhận thức
của chúng ta về lý thuyết dây, khi chúng ta vượt ra ngoài địa hạt của lý
thuyết nhiễu loạn - một khuôn khổ đã ngầm được sử dụng ở các chương
trước. Hình 12.9 đã tổng kết mối quan hệ lẫn nhau mà chúng ta tìm thấy
cho tới nay với các mũi tên chỉ các lý thuyết là đối ngẫu với nhau. Như bạn
thấy, chúng ta có cả một mạng những mối quan hệ, nhưng mạng đó còn
chưa đầy đủ. Phải bao hàm cả những đối ngẫu ở chương 10 nữa, chúng ta
mới có thể hoàn tất công việc.