85 xu cần thiết để trả cho người gác. Điều này cũng đúng đối với những
người giữ các đồng xu 1/20 và 1/4 đôla. Mặc dù mỗi người lớn có thể ném
xuống khá nhiều đồng xu mà mình giữ, nhưng một đứa trẻ nhặt được thậm
chí một đồng thôi cũng là may mắn rồi (còn thì phần lớn chẳng nhặt được
gì) và chắc chắn không có đứa trẻ nào nhặt được đủ 85 xu cần thiết để đi ra
khỏi tầng hầm. Nhưng sau đó, khi người giữ những tờ giấy bạc mệnh giá từ
1 đôla ném xuống, thậm chí với tổng số tiền khá nhỏ, chẳng hạn như ném
từng tờ một xuống, thì những đứa trẻ may mắn nhặt được một tờ thôi là đã
có thể ngay lập tức được đi ra ngoài. Cũng cần lưu ý rằng, mặc dù ngay cả
khi người lớn đó thả cả một bọc tiền gồm những tờ 1 đôla xuống ngay một
lúc thì số đứa trẻ được rời tầng hầm tăng lên rất lớn, nhưng mỗi đứa cũng
chỉ còn lại đúng 15 xu sau khi đã trả phí cho người gác cổng. Điều này là
đúng bất chấp tổng số các tờ đôla ném xuống là bao nhiêu.
Bạn có thể hỏi những điều nói trên thì có liên quan gì tới hiệu ứng quang
điện? Dựa trên những dữ liệu thực nghiệm đã nói tới ở trên, Einstein đã đề
nghị sáp nhập quan niệm của Planck về các gói năng lượng của sóng vào sự
mô tả mới về ánh sáng. Một chùm sáng, theo Einstein, cần thực sự được
xem như là một dòng các gói nhỏ - những hạt nhỏ bé của ánh sáng - mà sau
này được nhà hóa học Gilbert Lewis gọi là các photon (một khái niệm mà
chúng ta đã sử dụng trong ví dụ về đồng hồ ánh sáng ở Chương 2). Để có
một ý niệm thang về độ lớn, theo quan niệm hạt nói trên về ánh sáng, xin
nêu một ví dụ: một bóng đèn 100W bình thường phát ra một trăm tỷ tỷ
(10
20
) photon trong 1 giây. Einstein đã dùng quan niệm này để đưa ra cơ
chế vi mô của hiệu ứng quang điện. Theo ông, một electron được bắn ra
khỏi bề mặt kim loại, nếu như nó va chạm với một photon có năng lượng
đủ cao, nhưng cái gì xác định năng lượng của một photon riêng rẽ? Để giải
thích các số liệu thực nghiệm, Einstein đi theo con đường mà Planck đã
vạch ra và ông cho rằng năng lượng của mỗi photon tỷ lệ với tần số của
sóng ánh sáng (với hệ số tỷ lệ đúng bằng hằng số Planck).
Bây giờ, giống như phí tối thiểu để được đi ra khỏi cổng của bọn trẻ con
trong khu nhà kho mà ta mô tả ở trên, để được bắn ra khỏi bề mặt, các
