GIAI ĐIỆU GIÂY VÀ BẢN GIAO HƯỞNG VŨ TRỤ - Trang 95

tới có nhiều năng lượng hơn. Nhưng thực tế lại không phải như vậy. Khi
đó, chỉ có số lượng các electron bắn ra là tăng thôi, còn vận tốc của chúng
thì vẫn giữ cố định. Mặt khác, thực nghiệm còn cho thấy rằng vận tốc của
các electron phát ra sẽ tăng nếu như tần số của ánh sáng chiếu tới tăng và
tương tự, vận tốc của các electron sẽ giảm nếu như tần số của ánh sáng
giảm. (Đối với sóng điện từ trong vùng phổ thấy được, sự tăng tần số tương
ứng với sự thay đổi màu sắc từ đỏ, tới da cam, vàng, lục, lam, chàm và cuối
cùng đến tím. Ánh sáng có tần số cao hơn tím là không nhìn thấy được và
tương ứng là tia tử ngoại và sau đó là tia X; ánh sáng có tần số thấp hơn đỏ
cũng không nhìn thấy được và tương ứng với tia hồng ngoại. Thực tế, khi
giảm tần số của ánh sáng chiếu tới, thì đến một lúc nào đó, vận tốc của các
electron phát ra sẽ giảm tới không và chúng sẽ không được bắn ra, bất chấp
cường độ ánh sáng có mạnh đến đâu đi nữa. Do một nguyên nhân nào đó
còn chưa biết, màu của chùm sáng tới, chứ không phải năng lượng toàn
phần của nó, điều khiển việc có cho các electron bắn ra hay không và nếu
chúng được bắn ra thì điều khiển cả năng lượng của chúng nữa.
Để hiểu Einstein đã giải thích những sự kiện bí ẩn nêu ở trên như thế nào,
ta hãy quay trở lại cái nhà kho, mà bây giờ đã đàng hoàng được sưởi tới 80
độ F (tức gần 27 độ C). Hãy hình dung, lão chủ vốn là người ghét trẻ con,
nên lão yêu cầu tất cả những ai dưới 15 tuổi đều phải ở tầng hầm của nhà
kho, mà người lớn có thể quan sát được từ một ban công lớn bao quanh.
Hơn thế nữa, cách duy nhất để bọn trẻ được ra khỏi tầng hầm của nhà kho
là phải trả một lệ phí là 85 xu cho người gác cửa. (Lão chủ này đúng là một
con quỷ tham lam). Còn người lớn, những người đã theo lời khuyên của
ban tổ chức để mỗi người giữ tiền theo từng loại mệnh giá như đã mô tả ở
trên, có thể cho tiền bọn trẻ con bằng một cách duy nhất là ném xuống từ
ban công. Giờ chúng ta hãy xem điều gì sẽ xảy ra.
Người giữ những đồng xu 1/100 đôla bắt đầu ném xuống một số đồng,
nhưng tổng số tiền còn quá còm cõi chưa đủ để nộp lệ phí cho một đứa trẻ
ra ngoài. Vì có cả một biển gần như là “vô hạn” bọn trẻ tranh giành quyết
liệt để nhặt những đồng xu ném xuống, nên cho dù người giữ những đồng
xu này có ném xuống khá nhiều đi nữa thì cũng không có đứa nào hội đủ