Những người ngay từ những nhát xẻng đầu tiên đã phát hiện hũ vàng,
những người tìm được vàng trong khi những người cùng đào bên cạnh
không tìm được gì, những người đặt mục đích ban đầu tìm vàng mà thực tế
lại tìm ra kim cương còn quý hơn vàng, họ đều là những người may mắn.
Trong lịch sử thực hiện các phát minh, sáng chế đã có không ít những câu
chuyện như vậy.
Quả thật, may mắn rất quan trọng và được đánh giá cao không chỉ trong
lĩnh vực sáng tạo. Tuy nhiên, nói như Louis Pasteur: "Dịp may chỉ đem lại
ích lợi cho bộ óc được chuẩn bị". Do vậy, đối với BTA, có mức khó thấp
người giải dễ sử dụng dịp may vì không phải chuẩn bị nhiều như đối với
BTB, ở đó, đòi hỏi kiến thức người giải phải rộng… để có thể sử dụng dịp
may. Đối với BTB, người giải, nếu không chuẩn bị đủ, dù có gặp may cũng
không sử dụng được, thậm chí không biết mình đã gặp may. Thực tế đã có
trường hợp, người tìm được vàng nhưng không đánh giá được giá trị của nó
nên vứt đi để người khác nhặt. Tương tự, trong khoa học và kỹ thuật đã có
những trường hợp, các tác giả không công bố hoặc công bố một cách rụt rè
các phát minh, sáng chế của mình mà sự phát hiện ra các giá trị to lớn, ý
nghĩa cách mạng của chúng lại thuộc về những người khác, thậm chí, thế hệ
sau.
Nói đến may mắn là nói đến ngẫu nhiên, do vậy nói chung, không điều
khiển được. Quan niệm sáng tạo do may mắn không chỉ làm mất tự tin, nản
chí những người muốn sáng tạo mà cả những người muốn nghiên cứu, xây
dựng PPLSTVĐM.
4) Về quan niệm có thể “phát minh” ra các phương pháp sáng tạo
mức cao:
Mô hình trên Hình 30 cho thấy, nếu loại bỏ những trường hợp may mắn
tình cờ thì để giải BTB có mức khó cao hơn nhiều BTA, số lượng người
tham gia đào bới phải đông hơn, thời gian phải dài hơn và chi phí phải lớn
hơn. Điều này phù hợp với các điểm 5, 6, 7, được trình bày trong mục nhỏ
4.2.6. Các mức sáng tạo – các mức khó của bài toán.
Mô hình trên còn cho thấy các ý sau:
