2. Từng đặc điểm của nhân cách, dù phân tích cụ thể thế nào, cũng mang
tính khái quát nhất định. Ví dụ, tính dũng cảm phân tích cụ thể thành bền
chí, kiên trì, sẵn sàng đương đầu với các thử thách, sẵn lòng mạo hiểm, trả
giá... Đến lượt mình, từng đặc điểm cụ thể vừa nêu có thể phân tích cụ thể
hơn, như bền chí thành bền chí trong suy nghĩ, bền chí trong thuyết phục
người khác, bền chí trong thực hiện...; bền chí trong suy nghĩ lại có thể phân
tích cụ thể hơn nữa thành bền chí trong việc hiểu vấn đề, bền chí trong thu
thập thông tin, bền chí trong xử lý thông tin... và cứ như thế. Do vậy, một
mặt, bạn đọc đừng hy vọng có được bản danh sách đầy đủ các đặc điểm cụ
thể nhất của nhân cách sáng tạo. Mặt khác, trong nhiều trường hợp, tùy theo
mục đích, bạn đọc phải tự làm công việc cụ thể hóa hoặc khái quát hóa để
xếp một đặc điểm “mới” nào đó, mà bạn bắt gặp, vào các đặc điểm đã biết.
Ví dụ, một nghiên cứu về các nhân cách sáng tạo cho biết, hồi nhỏ họ là
những người không thích kết bạn với những người cùng lớp mà kết bạn với
những người học các lớp lớn hơn hoặc/và nhỏ hơn. Thử khái quát lên, bạn
có thể thấy, có phải họ muốn sự khác biệt, chứ không phải “cá mè một lứa”
không? Nếu thế thì sự khác biệt lại là một yếu tố cụ thể của đặc điểm khái
quát hơn nữa: Tính độc lập trong suy nghĩ và hành động.
3. Khi xem xét các đặc điểm của nhân cách sáng tạo, bạn đọc cần chú ý
đến phạm vi áp dụng của từng đặc điểm ấy. Nếu không, bạn có thể nhận
dạng, hiểu và đánh giá sai, thành phản tác dụng. Ví dụ, tính dũng cảm đi quá
có thể trở thành bướng bỉnh, liều lĩnh không cần thiết; tính ham hiểu biết,
chưa hài lòng với những gì đang có trở nên quá cầu toàn có hại; tính độc lập
trong suy nghĩ và hành động trở thành tính bất hợp tác; tính dễ dàng phát ý
tưởng (ý kiến) trở thành nói trạng, nói dóc, khoác lác; tính tập trung cao dẫn
đến đãng trí, man, hâm... Do vậy, khi xem xét các đặc điểm của một nhân
cách cụ thể nào đó, bạn nên thận trọng và chú ý đến kết quả đạt được (theo
nghĩa thống kê) của nhân cách cụ thể đó, trong thời gian đủ dài cần thiết.
4. Các đặc điểm của nhân cách sáng tạo liên kết với nhau, hiểu theo nghĩa,
giao nhau, bổ sung, hỗ trợ cho nhau, mặc dù, có những đặc điểm mới thoạt
nhìn, trái ngược nhau. Ví dụ, tính dễ dàng phát các ý tưởng (ý kiến) và tính
