- Em chưa từng được nghe, hay có thể hình dung được một cái gì tương
tự! - Côxchia thán phục nói với Paven Mêphôđiêvích khi ông cảm ơn
Kharita và tắt máy phiên dịch.
- Anh có thể nghe thấy điều này ở đâu? - Ông hỏi với một nụ cười. - Chỉ
có ở đây thôi. Đúng, hôm nay bà ta thật giỏi. Các anh đã hiểu câu triết lý:
mọi kiến thức đều phải trả bằng một giá đắt. Đặc biệt đối với những người
phát minh đầu tiên. Một chân lý đã cũ, và anh đã đúng khi nói: thật là sửng
sốt nghe cái chân lý đó từ miệng những người anh em có cùng trí tuệ.
- Mọi cái đều như thế, thưa thầy Paven Mêphôđiêvích, - Côxchia tiến lại
và đứng gần ông. - Kể cả triết học, thơ ca và chân lý cũ. Tất cả những cái
đó đều có thể có ngay cả trong thần thoại. Thế mà em đã mong đợi một cái
khác.
- Cái gì?
- Sự thật! Kharita của thầy đã nói dối. Em không tin rằng nó không biết
gì về những tội lỗi của con người trong quan hệ với các bậc cha mẹ của nó,
cha ông chúng ta đã tiêu diệt hàng trăm ngàn con để lấy mỡ và da. Em đã
đọc trong sách cũ rằng họ giết các đenphin chỉ để tiêu khiển và không cho
đó là tội lỗi. Làm sao lại có thể quên được điều đó và biến nó thành thần
thoại? Hay là nó cố ý như vậy nhằm mục đích sư phạm? Chính vì hôm nay
nó đã kể chuyện cho đám trẻ.
- Và cả những đenphin lớn cũng thích nghe. Giả dụ có kể cho chúng sự
thật, chúng cũng chẳng tin đâu. Theo sự hình dung của chúng, con người
không mang lại điều ác cho các đenphin. Họ là bạn bè, là anh em và người
đồng minh của chúng. Nếu một lúc nào đó chúng hiểu được cái sự thật lịch
sử tàn nhẫn như anh đã hiểu, thì chúng cũng sẽ có một thái độ phân vân
rộng lượng đối với việc đó. Sinh vật có trí tuệ có khuynh hướng xem xét
bất kỳ những thiên tai nào theo quan điểm thời đại của mình, căn cứ vào
những điều kiện hiện đại của sự sống và dựa trên những tiêu chuẩn đạo đức
được đặt ra.
Chúng tôi ra khỏi phòng thí nghiệm trong đêm tối ngột ngạt. Một làn gió
oi nóng thổi tới.
