GÓT SẮT
GÓT SẮT
Jack London
Jack London
www.dtv-ebook.com
www.dtv-ebook.com
Chương Ix Một Giấc Mộng Có Tính Chất Toán Học
Chương Ix Một Giấc Mộng Có Tính Chất Toán Học
Giữa sự kinh ngạc do những lời phát giác của anh gây nên, Ernest lại bắt
đầu nói:
G
- Mười hai người trong bọn các ông buổi tối hôm nay đã nói rằng chủ
nghĩa xã hội không thể thành công được. Các ông đã nói không thể được thì
bây giờ tôi xin chứng minh là không tránh được. Không những việc các nhà
tư bản nhỏ các ông bị tiêu diệt là không thể tránh được, mà cả việc các nhà
đại tư bản và các tơ-rớt bị tiêu diệt cũng sẽ không tài nào tránh được. Các
ông nên nhớ, ngọn trào tiến hoá không bao giờ chảy lui. Nó cứ thế chảy lên
phía trước, từ chỗ cạnh tranh đến chỗ tổ hợp, từ tổ hợp khổng lồ, rồi đến
chủ nghĩa xã hội, tức là tổ hợp khổng lồ nhất. Các ông bảo là tôi mê ngủ.
Được lắm! Tôi sẽ cho các ông biết những phương trình toán học trong giấc
mơ của tôi. Tôi thách các ông chứng minh được rằng những bài toán tôi làm
là sai. Tôi sẽ phát triển tính chất không thể tránh được của sự sụp đổ của hệ
tư bản, và sẽ diễn giải một cách toán học vì sao nó phải sụp đổ. Tôi bắt đầu,
và nếu mở đầu có điều gì ra ngoài đề thì cũng xin các ông chịu khó nghe.
Trước tiên, ta hãy xét quá trình của một ngành công nghiệp riêng biệt, và
nếu tôi nói có chỗ nào các ông không đồng ý, các ông cứ ngắt lời. Đây là
một nhà máy giày. Nhà máy này mua da về đóng thành giày. Đây là một số
da trị giá trăm đô-la. Nó đi qua nhà máy và ra dưới hình thức giày, trị giá cứ
cho là hai trăm đô-la. Như vậy nghĩa là thế nào? Cộng vào tiền da, ta thấy
thêm một giá trị là một trăm đô-la. Thêm như thế nào? Để ta xem. Tư bản
và lao động đã làm tăng thêm cái giá trị một trăm đô-la đó. Tư bản cung cấp
