"Các công ty xe lửa hoàn toàn kiểm soát những cơ quan lập pháp của đa số
các bang trong Liên bang; họ tuỳ tiện đưa lên hay truất xuống các nguyên
lão nghị viên, các nghị sĩ và các thống đốc của Hoa Kỳ; trong thực tế họ là
những người định ra chính sách của chính phủ Hoa Kỳ".
10 Rockefeller xuất thân là vô sản, nhờ dành dụm và mánh lới đã lập
nên được tơ-rớt Standard Oil, một tơ-rớt hoàn bị đầu tiên. Chúng tôi không
thể không đưa ra đây một trang sử rất đáng chú ý của thời kì đó để vạch rõ
việc hãng Standard Oil cần thiết phải tái đầu tư số tư bản thặng dư đã đè
bẹp các nhà tư bản nhỏ như thế nào và đã xúc tiến sự sụp đổ của hệ thống tư
bản chủ nghĩa như thế nào. Báo "Tin tức chiều thứ bảy" (Saturday Evening
Post) ra ngày 4 tháng 10 năm 1902 có đăng một bài của David Graham
Phillips, một nhà văn cấp tiến. Chúng tôi trích đăng một đoạn của bài đó
dưới đây. Hiện nay, chỉ còn lại một bản của tờ báo nói trên, nhưng cứ xem
cả hình thức lẫn nội dung ta cũng phải kết luận rằng đó là một tờ báo lưu
hành rất rộng rãi trong nhân dân. Đoạn trích đó như sau:
"Cách đây chừng mười năm, số thu nhập của Rockefeller, theo ước
lượng của một người rất có thẩm quyền nói ra, áng chừng ba mươi triệu đô-
la. Y đã đạt tới mức đầu tư để lấy lời cao nhất trong kĩ nghệ dầu lửa. Từ đó,
mỗi tháng, một mình John Davison Rockefeller thu về một số lợi nhuận
khổng lồ là hơn 2 triệu đô-la. Việc tái đầu tư trở thành một vấn đề quan
trọng, nó ám ảnh y như một cơn ác mộng. Lợi nhuận về dầu lửa ngày càng
tăng mà nơi đầu tư chắc chắn thì có hạn, có hạn hơn cả bây giờ. Cũng
không phải chỉ vì bản thân tham lợi mà Rockefeller tìm cách vượt ra khỏi
ngành dầu lửa để đi vào các ngành khác. Y buộc phải làm như thế vì y bị
cuốn bởi ngọn sóng tiền lời, nó do sức hút của tình trạng độc quyền gây
nên. Y đã cho thành lập một cơ quan chuyên đi tìm nơi để đầu tư. Người ta
bảo, viên phụ trách cơ quan đó hàng năm được lĩnh 125.000 đô-la tiền
lương.
