thể gây ít nhiều căm phẫn trên toàn thế giới. Báo chí không hết lời ca tụng
và đề cao cụ, hoan nghênh cụ đã bỏ cái nghề dạy học vừa vất vả vừa nhạt
nhẽo để dốc hết thời giờ vào việc nghiên cứu khoa học. Mới đầu ba tôi còn
cười. Về sau cụ nổi giận – vẫn cái kiểu giận dữ mà cụ gọi là thuốc bổ. Rồi
đến việc cuốn sách bị thủ tiêu. Sự thủ tiêu này tiến hành bí mật đến nỗi
thoạt đầu chúng tôi không biết gì hết. Cuốn sách vừa xuất bản đã phần nào
kích động nhân dân trong nước. Ba tôi bị báo chí tư bản đập một cách lịch
sự: nói chung, tất cả đều lấy làm tiếc cho một nhà bác học lớn như thế lại
rời bỏ lĩnh vực của mình phiêu lưu sang lĩnh vực xã hội học mà mình hoàn
toàn không biết để rồi bị lạc lối. Cứ như thế luôn trong một tuần. Ba tôi
cười thầm và cụ bảo là cụ điểm trúng huyệt của chủ nghĩa tư bản. Và rồi đột
nhiên các báo chí và các tập san phê bình im hẳn, không nói gì đến cuốn
sách nữa. Và cuốn sách cũng đột nhiên biến khỏi thị trường, vào các hàng
sách không thể tìm được lấy một cuốn. Ba tôi biên thư cho các nhà xuất bản
và được trả lời là các bản in đã rủi ro bị hư hại. Tiếp theo đó là cả một sự
thư đi thư về rất rắc rối. Cuối cùng bị dồn vào thế không thể úp mở được
nữa: các nhà xuất bản phải tuyên bố rằng họ tự thấy không có khả năng in
lại cuốn sách, nhưng cũng sẵn lòng từ bỏ bản quyền của họ về cuốn sách
đó.
- Ông có đi khắp nước cũng không tìm được một nhà xuất bản nào chịu
sờ vào cuốn đó, – Ernest nói. – Chẳng những thế, con mà vào trường hợp
ông thì con sẽ đi tìm chỗ trốn ngay. Ông mới chỉ nếm qua mấy đòn khai vị
của cái Gót sắt thôi.
Nhưng ba tôi chỉ là một nhà khoa học. Ba tôi thấy người nào nhảy ngay
đến kết luận thì không bao giờ tin. Một thí nghiệm khoa học không được
tiến hành xong đến chi tiết thì không phải là thí nghiệm. Cho nên ba tôi kiên
nhẫn đi một vòng khắp các nhà xuất bản. Họ xin lỗi đủ mọi cách: nhưng
không nhà nào chịu xem cuốn sách cả.
