định níu tôi lại, mặc dầu có đến mười hai đồng chí giằng nó ra. Nó bị kéo đi
xềnh xệch, vừa đi vừa rú lên nghe rất thống thiết. Nó vừa đi khỏi thì tôi ngã
quay ra và nằm ngất trên sàn nhà. Nhìn những người dũng cảm chết bao giờ
cũng dễ dàng hơn là nghe một đứa hèn nhát ăn mày cái sống 5.
--------------------------------
1 Thời kì đó, cải trang trở thành một nghệ thuật thực sự. Những người
cách mạng tổ chức nhữngtrường dạy đóng kịch trong tất cả các nơi ẩn náu
bí mật. Họ coi khinh những dụng cụ của các diễn viên sân khấu như tóc giả,
râu giả, lông mày giả. Trò chơi của cách mạng là chơi với cái sống và chơi
với cái chết. Những dụng cụ duy nhất là những cái bẫy để đánh lừa quân
thù. Cải trang phải triệt để, phải từ bên trong mà ra, phải là một bộ phận
khăng khít của mình, phải là cái bản chất thứ hai của mình. Người ta kể lại
"Nàng trinh nữ đỏ" là trong số những người thành thạo nhất về nghệ thuật
đó. Ta có thể khẳng định rằng chính là nhờ nghệ thuật đó mà chị đã hoạt
động được lâu và gây được nhiều thành tích như thế.
2 Những vụ mất tích như vậy đã trở thành một nỗi kinh hoàng của thời
đại. Trong các bài hát và các truyện, người ta thấy nhan nhản những đề tài
về mất tích. Đó là hậu quả tất nhiên của cuộc chiến tranh ngầm, nó diễn ra
khốc liệt trong suốt ba thế kỉ đó. Hiện tượng đó gần như phổ biến trong
hàng ngũ của bọn thiểu số thống trị và các đẳng cấp lao động cũng như
trong hàng ngũ cách mạng. Đàn ông, đàn bà, thậm chí cả trẻ con bỗng dưng
biến mất, không được lấy một lời cảnh báo, mà cũng không để lại một dấu
vết gì, và cuộc đời của họ kết thúc trong bức màn bí ẩn.
3 Ngoài những đẳng cấp lao động ra, còn xuất hiện một đẳng cấp khác,
đẳng cấp quân sự. Một đạo quân thường trực gồm những binh lính nhà nghề
được tổ chức, do những sĩ quan xuất thân từ giai cấp thiểu số thống trị chi
huy, gọi tên là đội Mercenaries (dịch sang tiếng Việt là Đạo quân đánh thuê
- ND). Tổ chức này thay thế tổ chức dân vệ đã tỏ ra không thể thực hiện
được dưới chế độ mới. Ngoài cơ quan mật vụ thường của cái Gót sắt, sau
